ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΣΥΝΕΧΩΣ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΤΟΝ ΜΑΛΩΝΩ

 

GUIDO CAVALCANTI

 

ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΣΥΝΕΧΩΣ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΤΟΝ ΜΑΛΩΝΩ

 

Τον εαυτό μου συνεχώς και πάλι τον μαλώνω

και τον οικτείρω. Μέσα μου έχω ένα βουνό αγωνία,

τον νου μου τον παιδεύει αφάνταστα μι’ αδυναμία,

το φρόνημά μου κολυμπά και πνίγεται στον πόνο.

 

Τα πάντα με διαλύουν, και καλά το αφομοιώνω

πόσο πολύ οι έγνοιες μου μού καταστρέφουν την υγεία.

Στη νέα Δόννα όποιαν και αν απευθύνω, ναι, ικεσία,

ματαίως πράττω· μ’ έχει σε πολέμου αχούς να λειώνω.

 

Να την κοιτάξω αν κάνω, εκεί αν να τήνε δω τολμήσω,

αυτή θα με κοιτάξει με βλέμμα περιφρονητικό

που όλο μου σκίζει την καρδιά στο πιο βαθύ της μέρος.

 

Δυνάμεις όσες κι αν συνάξω εγώ, και πάλι πίσω

μες στην καρδιά μου το σημάδι του άλγους θά ’ναι καθαρό,

γιατί την έχει βάλει την καρδιά μου στόχο ο Έρως.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΜΕΜΙΑΣ ΤΟ ΦΩΣ ΣΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΜΟΥ ΜΑΚΑΡΙ ΝΑ ’ΧΕ ΣΒΗΣΕΙ

 

GUIDO GUIDO CAVALCANTI

 

VIII. ΜΕΜΙΑΣ ΤΟ ΦΩΣ ΣΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΜΟΥ ΜΑΚΑΡΙ ΝΑ ’ΧΕ ΣΒΗΣΕΙ

 

Μεμιάς το φως στο βλέμμα μου μακάρι νά ’χε σβήσει,

την όραση νά ’χα τυφλή, ή και μού ’χε κλαπεί,

στον νου μου να μην μπαίνει, τέτοια λόγια να μου πει:

«Με την καρδιά ας με νιώσει όποιος μπορεί να μ’ εννοήσει!»

 

Ο φόβος μου για νέα μαρτύρια είχε ξαναρχίσει:

με χάραζε, κομμάτια μ’ έκοβε, αχ, αυτοστιγμεί.

Κραυγή στη Δόννα ο νους μου μπήγει για να λυπηθεί

τα μάτια μου κι εμέ: άλλος πόνους να μη μας χαρίσει.

 

Αυτή όμως θέλησε να κάνει ο Έρως τα δικά του:

να φέρνει δάκρυα όλο και θρήνους, κύριος να ’ναι μόνος.

Τότε απ’ τα βάθη ακούστηκε φωνή με τόνο σοβαρό:

 

«Όποιος γνωρίζει πού μπορεί να φτάσει ο μέγας πόνος,

αυτόν τον άνδρα ας δει που κουβαλάει την καρδιά του

την καρφωμένη σε σταυρό, και σέρνεται απ’ τον Θάνατο».

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΜΕ ΠΟΝΟΥΣ ΚΑΙ ΑΓΩΝΙΕΣ ΕΧΕΙΣ ΓΕΜΙΣΕΙ ΤΑ ΜΥΑΛΑ ΜΟΥ

 

GUIDO CAVALCANTI

 

ΜΕ ΠΟΝΟΥΣ ΚΑΙ ΑΓΩΝΙΕΣ ΕΧΕΙΣ ΓΕΜΙΣΕΙ ΤΑ ΜΥΑΛΑ ΜΟΥ

 

Με πόνους και αγωνίες έχεις γεμίσει τα μυαλά μου,

γι' αυτό η ψυχή μου νά 'βγει θέλει και ν' απελευθερωθεί.

Κι οι στεναγμοί, που ξεχειλίζουνε από την καρδιά μου

(τα μάτια μου το δείχνουν), όλη μου έφαγαν την αντοχή.

 

Τη δύναμή σου τη γνωρίζει ο Έρωτας. Σιμά μου

θα 'ρθεί πάντα να πει: «Ο θάνατος –λυπάμαι– θα σε βρει

γι' αυτή την όμορφη, άσπλαχνη γυναίκα, που τ' αφτιά μου

ακούσαν πως για Οίκτο λέξη ούτε ακούει ούτε θα πει».

 

Καθώς πορεύομαι σαν ξένος κι έξω απ' τη ζωή μου,

ο κόσμος που με βλέπει μέσα του ασφαλώς θα λέει

πως από μπρούντζο ή πέτρα ή ξύλο είμ' εγώ φτιαγμένος,

 

πως περπατώ μηχανικά, κορμί που παραπαίει,

πως μέσα στην καρδιά μου κρύβω τη βαθιά πληγή μου,

πως κι ο ρυθμός μου είναι σαν κι εμένα πεθαμένος.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

Σ’ ΕΝΑ ΓΥΜΝΟ ΚΟΡΙΤΣΙ

 

VICENTE ALEIXANDRE

 

Σ’ ΕΝΑ ΓΥΜΝΟ ΚΟΡΙΤΣΙ

 

Τί λεπτοφυές κορίτσι, μα τί λεπτεπίλεπτο —

για σένα λέω που με κοιτάζεις με τα σκοτεινά σου μάτια.

Από την άκρη αυτού του ποταμού, και μ’ όλα τα ενδιάμεσα κύματα,

το περίγραμμά σου βλέπω το ακριβές επάνω σ’ ένα πράσινο εναρμόνιο.

Δεν είναι το γυμνό σαν φλόγα που μαραίνει τα χόρτα,

ή σαν θράκα απότομη και ξαφνική που προμηνύει στάχτες,

αλλά κάτι άλλο: ήρεμη, χυμένη, ολόδροση,

η άνοιξη είσαι η εωθινή που έφτασες εδώ με μία μόνο ανάσα.

 

Εικόνα δροσερή της άνοιξης που κατακάθεται απαλά-απαλά.

Κλίνη παρθένας χλόης που αγκαλιάζει το κορμί σου,

και ξεκουράζονται οι όχθες της σαν ποταμός κατευνασμένος.

Ξαπλωμένη τώρα είσαι πολύτιμη, και το γυμνό σου τραγουδάει

αβρότατο σαν πνοή από αύρες φερμένες από ποιος ξέρει ποιά κοιλάδα.

Αχ κορίτσι μουσικό, μπορεί να προσφέρεσαι με χάρη,

αρνιέσαι όμως, αντιστέκεσαι εκεί πέρα στην ακτή τη μακρινή, την άφταστη.

Μεσολαβούν τα γρήγορα και άσπρα κύματα που με χωρίζουν από σένα,

αιώνιε πόθε μου γλυκέ, κορμί εσύ και της ευδαιμονίας κόμπε,

που είσαι στο γρασίδι και αναπαύεσαι σαν άλλο ουράνιο αστέρι.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ ΠΟΥ ΣΑΝ ΣΕ ΑΝΤΙΚΡΙΣΑΝ…

 

GUIDO CAVALCANTI

 

VI. ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ ΠΟΥ ΣΑΝ ΣΕ ΑΝΤΙΚΡΙΣΑΝ…

 

Τα μάτια μου, που σαν σε αντίκρισαν, ετρελαθήκανε

και από τη ρώμη της μορφής σου τά ’πιασε ντελίριο,

αυτή ήταν, Δόννα, τα ίδια, που έπιασαν και με μεμφθήκανε.

Στο μέρος το εχθρικό, όπου και έχει ο Έρως δικαστήριο,

 

Κατέθεσαν για πράγματα που εντέλει αποδειχτήκανε:

ότι υπηρέτης σου είχα γίνει υπήρχε πια πειστήριο.

Οι Στεναγμοί και οι Πόνοι, που εντός μου ανακατευθήκανε,

και ο Τρόμος, που έχυνε μες στην καρδιά μου δηλητήριο,

 

με πήραν με παράσυραν –μου εκόπηκε η ανάσα–

σε μέρος που ήταν κόσμος πλήθος, μα χωρίς το φως του,

σε θλίψη ερωτική ριγμένος, στην αγάπη πένης.

 

Και σαν με νιώσαν, μου έκραξαν τη λύπησή τους πάσα:

«Αφού κι εσύ υπηρέτης είσαι τώρα πια δικός του,

εκτός από τον θάνατο /άλλο τι μην περιμένεις!»

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΑΝ ΗΤΑΝ ΝΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΜΙΑ ΔΟΝΝΑ ΤΙΜΗΜΕΝΗ

 

GUIDO CAVALCANTI

 

ΑΝ ΗΤΑΝ ΝΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΜΙΑ ΔΟΝΝΑ ΤΙΜΗΜΕΝΗ

 

Αν ήταν να παρακαλώ μια Δόννα τιμημένη

τον Οίκτο να μην έχει εχθρό η καρδιά της η αρχοντική,

ανόητο θα μ' έλεγε, την ικεσία μου κακή,

πως είμαι ματαιόδοξος και φύση απελπισμένη.

 

Σκληρότητα όμοια πού να βρω και να με περιμένει;

Όσοι σε βλέπουν λεν πως φαίνεσαι καλή και ταπεινή,

σοφή και στολισμένη εξαίσια, ευγενής, προσεχτική,

και από απαλή λεπτότητα πως είσαι καμωμένη.

 

Θα δεις μες στην περίτρομη ψυχή μου θρήνων ποταμούς

να τρέχουν με ό,τι η δόλια μου η καρδιά εντός της έχει,

να χύνονται μαζί, με πόνο ο κόσμος να γεμίζει.

 

Στον νου μου μέσα μια βροχή νομίζω πέφτει: βρέχει

και φτιάχνει μια φιγούρα γυναικός γεμάτης στοχασμούς

που κατεβαίνει εδώ να δει η καρδιά μου, αχ, πώς ραγίζει.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΟ

 

ΜΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΟΥ, ΑΥΤΟΝ ΠΟΥ Μ’ ΕΧΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΑΚΟΥΜΠΗΣΕΙ

 

GUIDO CAVALCANTI

 

IV. ΜΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΟΥ, ΑΥΤΟΝ ΠΟΥ Μ’ ΕΧΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΑΚΟΥΜΠΗΣΕΙ

 

Μα Δέσποινά μου, αυτόν που μ’ έχει στην καρδιά ακουμπήσει

δεν τόνε βλέπεις; Άγριο χέρι επάνω στην καρδιά

ακούμπησε, απαλά σαν σου μιλούσα, και μετά

να σπάσει επήγε: τόσο ο φόβος την είχε δονήσει!

 

Ο Έρως ήταν κείνος που μας είχε συναντήσει.

Ήρθε κι εστάθη πλάι μου. Είχε ’ρθει από μακριά.

Φανέρωνε τοξότη ασσύριου νά ’χει την κοψιά,

και τό ’χε πάρει απόφαση τους πάντες να νικήσει.

 

Απ’ τη ματιά σου στεναγμούς σαν βέλη ετράβαγε είρων·

σαΐτευε σωστά, καυτά να μπαίνουν στην καρδιά μου.

Εσκιάχτηκα· έφυγα απ’ το βλέμμα το δικό του εκείνο,

 

νομίζοντας πως έβλεπα τον Χάροντα μπροστά μου

και πίσω του ν’ ακολουθεί η χορεία των μαρτύρων

που λειώνουν ατελείωτα στο κλάμα και στον θρήνο.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΟΚΤΑΒΙΟ ΠΑΣ

 

ΟΚΤΑΒΙΟ ΠΑΣ

Τις φωτογραφίες μού τις έστειλε από την Κύπρο η εξαίρετη φίλη μου Όλγα Οικονομίδου.

Α ΜΑΤΙΑ ΕΓΩ ΕΙΔΑ ΠΟΥ Ο ΕΡΩΣ…

 

GUIDO CAVALCANTI

 

III. ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΕΓΩ ΕΙΔΑ ΠΟΥ Ο ΕΡΩΣ…

 

Τα μάτια εγώ είδα που ο Έρως για δικά του έχει παλάτια,

και στη ζωή μου, απ’  όταν τά ’δα, φόβο νιώθω μόνο·

με κοίταζαν και μοιάζαν σαν ναν τους γεννούσα πόνο,

και νόμιζα η καρδιά μου χίλια θα κοπεί κομμάτια.

 

Μα δεν μου χαμογέλασαν της Δέσποινας τα μάτια,

κι εμίλησα έτσι, που η λαλιά μου όλο έβγαζε έναν στόνο,

κι ευθύς θαρρέψαν όλοι πως τον Έρωτα σταυρώνω,

γιατί μου υπέδειξε μορφή ντυμένη στα γινάτια.

 

Μετά κατέβη κάποιο πνεύμα απ’ τα γαλάζια ουράνια.

Και μιας και η Δέσποινα αρνιότανε να με κοιτάξει,

το πνεύμα μες στον νου μου εμπήκε, στα δικά μου στήθια,

 

και μού ’πε για τον Έρωτα όλη την κρυφή του αλήθεια.

Τη δύναμή του πια την ξέρω, τί μπορεί να φτιάξει,

ωσάν μες στην καρδιά του νά ’χει μπει η δική μου διάνοια.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΕΣΥ ΠΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ ΚΥΛΑΣ...

 

GUIDO CAVALCANTI

 

II. ΕΣΥ ΠΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ ΚΥΛΑΣ...

 

Εσύ που από τα μάτια μου κυλάς μες στην καρδιά μου

και το μυαλό μου αμέσως το ξυπνάς, το κοιμισμένο,

για ρίξε μια ματιά στον βίο μου τον τρομαγμένο

που με αναστεναγμούς τον λειώνει ο Έρωτας – αλιά μου!

 

Με δύναμη, με βία ο Έρωτας βαράει τα μυαλά μου

και οι σκέψεις φεύγουνε σαν ζωντανό κυνηγημένο:

και μόνο το τσερβέλο μου μού μένει, το αδειασμένο,

και μια φωνούλα ισχνή νά ’ν’ όλη η λυρική μιλιά μου.

 

Αυτή ’ναι του Έρωτα η ισχύς, και μ’ έχει καταβάλει:

γλυκύτατη ήρθε από το βλέμμα σου που με κοιτούσε,

σαν τίναζε το βέλος του βαθιά να με λαβώσει,

 

και πάντοτε έβρισκε τον στόχο του, ξανά και πάλι,

και η τρομαγμένη μου η ψυχή γοργά πισωπατούσε,

γιατί στ’ αριστερά μου την καρδιά μου είχε σκοτώσει.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΧΙΚΜΕΤ

Ναζίμ Χικμέτ: Ανθρώπινα τοπία (δύο τόμοι).

Μετάφραση: Έλλη Κοτσαλίδου, εκδόσεις "Ατέχνως",

Έχω την τιμή να έχω γράψει τον Πρόλογο του βιβλίου.

ΣΥΝΤΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

 

ΠΑΜΠΛΟ ΝΕΡΟΥΔΑ : ΣΥΝΤΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΕΝΤΟΣ ΣΟΥ ΤΗ ΦΡΕΣΚΑΔΑ ΚΛΕΙΝΕΙΣ…

 

GUIDO CAVALCANTI

 

I: ΕΝΤΟΣ ΣΟΥ ΤΗ ΦΡΕΣΚΑΔΑ ΚΛΕΙΝΕΙΣ…

 

Εντός σου τη φρεσκάδα κλείνεις κήπου που όλο ανθίζει

και βλέπω πως το φως στο βλέμμα σου ποτέ δεν σβήνει·

κι από τον ήλιο πιο πολύ η μορφή σου λαμπυρίζει·

μα αν δεν τη δει κανείς, πώς να μπορέσει να την κρίνει;

 

Καμιά γυναίκα άλλη τον κόσμο αυτόν δεν νοστιμίζει

με κάλλος που η εξαίσια της η χάρις υποτείνει.

Τον έρωτα αν φοβάται κάποιος, τον υποστηρίζει

η ωραία, η πανωραία σου η όψη – και φτερά του δίνει.

 

Όσες γυναίκες είναι συντροφιά σου, μία προς μία,

για τη δική σου την αγάπη θέλγουνε κι εμένα·

και τις παρακαλώ μ’ ευγενική χειρονομία

 

να σε τιμούν με βλέμματα σεμνά, χαμηλωμένα,

γιατί είσαι η πρώτη και η καλύτερή τους ως κυρία.

Τη λάμψη σου δεν την εκπέμπει πλάσμα άλλο κανένα!

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ

 

Έχω γράψει τον "Πρόλογο" στην έκδοση αυτή (σε δύο τόμους).

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΚΡΗ

 

1943

Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΜΟΥ ΣΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΚΚΕ

ΣΤΙΙΣ 21 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2024

εδώ

ΒΙΒΛΙΑ... ΒΙΒΛΙΑ...