Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2025

ΤΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΜΑΙ


 

PIER PAOLO PASOLINI

 

ΤΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΜΑΙ

 

Είμαι άνθρωπος παλαιάς κοπής, που έχει διαβάσει τους κλασικούς, που έχει μαζέψει σταφύλια στο αμπέλι, που έχει στοχαστεί διάφορα στα χωράφια με την ανατολή και με τη δύση του ήλιου. Επομένως, δεν έχω καμία ανάγκη για έναν κόσμο που δημιουργήθηκε με τη βία από την αναγκαιότητα της παραγωγής και της κατανάλωσης. Στον κόσμο αυτόν απεχθάνομαι τα πάντα: τη βιασύνη, τον θόρυβο, τη χυδαιότητα, τον καριερισμό. Είμαι άνθρωπος που προτιμά να χάνει παρά να κερδίζει παράνομα και αδίστακτα.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΤΕΛΙΚΗ ΟΨΗ

 


VICENTE ALEIXANDRE

 

ΤΕΛΙΚΗ ΟΨΗ

 

Η παρακμή προσθέτει αλήθεια, μα δεν κολακεύει.

Α, και οι όποιες αντιξοότητες

δεν πρόκειται ν’ ακυρωθούν, αφού τα πάντα είναι χρόνος.

Αλλά ναι, είναι και το οδυνηρό τους λάθος, το θλιβερό τους κατακάθι, και μοιάζει μάλλον με τη βλοσυρή τους εικόνα,

με το εντυπωμένο τους στον νου απομεινάρι: εκεί απαντάται και ο τρόμος χωρίς προσωπείο.

Λοιπόν, ο γέρος άνθρωπος δεν είναι το προσωπείο – είναι κάποιο άλλο αναιδές γυμνό·

είναι κάτι που βρίσκεται πέρ’ απ’ το δέρμα και συνεχώς κρυφοκοιτάζει,

χωρίς αξιοπρέπεια. Διαταραχή: δεν είναι όψη που τη βλέπουμε.

Επομένως, όταν ο γέρος άνθρωπος εκθέτει το ιλαρό του όραμα, βρίσκεται πίσω από τα κάγκελα·

υποβαθμίζοντας την ανάμνηση κάποιων ζωντανών όντων, προβάλλει

την κοφτερή του μύτη, φαγωμένη ή τραγανισμένη, τα μαλλιά που του ’χουν απομείνει και τα ρυμουλκεί,

τη θολή σταγόνα που χύνουν τα μάτια του, και την τρύπα ή το χάσμα

όπου πριν ήταν το στόμα που τώρα πια λείπει. Εκεί υπάρχει μια πληγή

στεγνή ακόμα, που ανοίγει και μιμείται κάποιον ήχο από λυπημένο ακορντεόν.

Το κάνει με γάντζους δεμένους στα σίδερα, μασουλώντας

ήχους τσακισμένους από μεγάλα, κίτρινα δόντια,

που είναι άλλου είδους, εφόσον υπάρχουν. Και δεν είναι πια ανθρώπινα.

Εκεί πίσω απ’ αυτή την όψη μένει μια κραυγή, ένα κρεμάμενο ξεφωνητό, οι χειρονομίες οι άχρονες...

Και εκεί, ανάμεσα στα σίδερα, βλέπουμε το τελευταίο ψέμα. Που κι αυτό δεν έχει πια ζωή.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΠΕΡΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ


 

PIER PAOLO PASOLINI

 

ΠΕΡΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

 

Όσο το «διαφορετικό άτομο» ζει τη «διαφορετικότητά» του σιωπηλά, κλεισμένο στο νοητικό γκέτο που του έχει προσγραφεί και παραχωρηθεί, όλα πάνε καλά και πρίμα: και όλοι νιώθουν ικανοποιημένοι από την ανοχή που του παρέχεται. Μόλις όμως αρθρώσει μια λέξη για την εμπειρία που έχει αποκομίσει ως «άτομο διαφορετικό» ή αν απλώς τολμήσει να αρθρώσει λέξεις «χρωματισμένες» από το συναίσθημα της εμπειρίας του ως «ατόμου διαφορετικού», ξεσπούν αμέσως οι κραυγές του πλήθους ζητώντας το λιντσάρισμά του, όπως ακριβώς γινόταν στις πιο σκοτεινές κληρικοφασιστικές εποχές. Έρχονται τότε ο πιο χυδαίος χλευασμός, το πιο άθλιο καλαμπούρι, η πιο άγρια ​​παρεξήγηση και το πετάνε στην υποβάθμιση και την ντροπή.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΕΥΤΥΧΙΑ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΕΥΤΥΧΙΑ

 

Η ευτυχία δεν βρίσκεται στα υλικά αγαθά ή στον κοινωνικό κομφορμισμό, αλλά στην ικανότητα να κατανοούμε τον κόσμο μέσα από τον πολιτισμό.

 

Μετάφραση : Γιώργος Κεντρωτής.


ΚΑΤΑΒΡΟΘΙΖΩ ΤΗ ΖΩΗ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

ΚΑΤΑΒΡΟΘΙΖΩ ΤΗ ΖΩΗ

 

Αγαπώ τη ζωή τόσο έντονα και άγρια, τόσο απεγνωσμένα, που δεν μπορώ να τα πάω καλά μαζί της. Λέω τα φυσικά γεγονότα της ζωής, τον ήλιο, τη χλόη, τη νεότητα:... και καταβροχθίζω, καταβροχθίζω, καταβροχθίζω... Πώς θα τελειώσει; Αυτό δεν το ξέρω.

 

Μετάφραση : Γιώργος Κεντρωτής.


ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ

 

Το άγχος της κατανάλωσης είναι άγχος υπακοής σε μια άρρητη εντολή. Άπαντες στην Ιταλία νιώθουν το εξευτελιστικό άγχος τού να είναι ίσοι με τους άλλους στην κατανάλωση, στο να είναι ευτυχισμένοι, στο να είναι ελεύθεροι: ακριβώς επειδή αυτή είναι η εντολή που έχουν λάβει ασυνείδητα, και στην οποία «οφείλουν» να υπακούουν, ακόμα και αν αισθάνονται διαφορετικοί. Ποτέ η διαφορετικότητα δεν ήταν τόσο τρομακτικό αμάρτημα όσο σε αυτή την περίοδο ανοχής.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

 

Πιστεύω, και το πιστεύω βαθιά, ότι ο αληθινός φασισμός είναι αυτό που οι κοινωνιολόγοι έχουν πολύ καλοπροαίρετα ονομάσει «καταναλωτική κοινωνία». Ο όρος φαίνεται αβλαβής. Αλλά δεν είναι. Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά την πραγματικότητα, και κυρίως αν ξέρουμε να διαβάζουμε τους ανθρώπους, βλέπουμε ότι τα αποτελέσματα αυτής της ανέμελης καταναλωτικής κοινωνίας είναι αποτελέσματα δικτατορίας. (...) Η καταναλωτική κοινωνία έχει μεταμορφώσει βαθιά τους νέους, τους έχει αγγίξει βαθιά, τους έχει δώσει άλλα συναισθήματα, άλλους τρόπους σκέψης και ζωής, άλλα πολιτιστικά μοντέλα. Δεν πρόκειται πλέον, όπως στην εποχή του Μουσολίνι, για ζήτημα μιας επιφανειακής, θεατρικής ανωμαλίας, αλλά για μια πραγματική ανωμαλία που έχει κλέψει και αλλάξει τις ψυχές τους.

 

ΜετάφρασηΓιώργος Κεντρωτής.


ΟΙ ΝΕΟΙ ΥΠΗΚΟΟΙ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

ΟΙ ΝΕΟΙ ΥΠΗΚΟΟΙ

 

Η εξουσία είχε ανάγκη υπηκόων νέου τύπου : των καταναλωτών.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ

 

Πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε τη δύναμη της κριτικής των πάντων, της άρνησης, της απεγνωσμένης και αλυσιτελούς καταγγελίας.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΜΑΖΙΚΗ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΜΑΖΙΚΗ

(Συνέντευξη δοσμένη 7 ώρες πριν από τη δολοφονία του)

 

Λέω ότι οι αντιρρήσεις σας είναι λανθασμένες επειδή δεν έχετε συνειδητοποιήσει ότι ο ανθρωπισμός έχει πλέον αποκλειστεί από τους κώδικες του υπόκοσμου, καθώς και από αυτό που αποκαλείτε «πολιτική». Σήμερα, «πρέπει να σκοτώνεις». Και δεν έχετε ιδέα πόσοι το πιστεύουν αυτό. Ο θάνατος είναι συμπεριφορά μαζική.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΕΣ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΕΣ

 

Μήπως τα πράγματα, που φαίνονται πιο σωστά και πιο απλά, δεν αποκαλύπτονται στο τέλος ως τα πλέον σκοτεινά και δύσκολα;

Μήπως δεν είναι η ίδια η ζωή, στη φυσικότητά της, αυτό που είναι μυστηριώδες — και όχι οι περιπλοκές της;

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


Η ΣΚΛΗΡΟΤΕΡΗ ΜΑΧΗ


 

PIER PAOLO PASOLINI

 

Η ΣΚΛΗΡΟΤΕΡΗ ΜΑΧΗ

 

Δεν αγωνιζόμαστε μόνο στις πλατείες, στους δρόμους, στα εργαστήρια ή μόνο με τις ομιλίες, με τα γραπτά και με τους στίχους: η σκληρότερη μάχη είναι αυτή που γίνεται στα βάθη της συνείδησης, στις πιο λεπτές ραφές των συναισθημάτων.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.



Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2025

ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΩΝΗ

 


VICENTE ALEIXANDRE

 

ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΩΝΗ

 

Πονάει του φωτός η ουλή,

πονάει στο έδαφος ακόμα και ο ίδιος των δοντιών ο ίσκιος,

τα πάντα πονάνε,

ώς και το θλιβερό παπούτσι που το επήρε το ποτάμι.

 

Πονάνε τα φτερά του κόκορα,

με τα τόσα χρώματα

και τώρα πια  η όψη δεν ξέρει ποιά θέση να πάρει

μπρος στης δύσης το βάναυσο κόκκινο.

 

Πονάει η κίτρινη ψυχή ή κάποιο βελανίδι βραδύπορο,

αυτό που κύλησε μπρούμυτα, όταν ήμασταν μες στο νερό

και τα δάκρυα γίνονταν αισθητά, μόνο αν τ’ άγγιζες.

 

Πονάει και η επιρρεπής στους δόλους σφήκα –

μερικές φορές κάτω από την αριστερή θηλή

μιμείται καρδιές ή παλμούς,

κίτρινη όντας σαν ανέγγιχτο θειάφι

ή σαν τα χέρια του νεκρού που αγαπούσαμε τόσο.

 

Το δωμάτιο πονάει σαν στέρνο,

όπου λευκά σαν αίμα περνούν τα περιστέρια

κάτω από το δέρμα, χωρίς να σταματούν στα χείλη,

και με τα φτερά τους κλεισμένα βουλιάζουν στα σπλάχνα.

 

Πονάει η μέρα, πονάει η νύχτα,

ο άνεμος που μουγκρίζει πονάει,

πονάει η οργή, πονάει  και το ξερό σπαθί,

αυτό που το ασπάζονται,  όταν είναι νύχτα.

 

Θλίψη. Πονούν η ειλικρίνεια, η γνώση,

το σίδερο, η ζώνη,

τα όρια και οι ανοιχτές αγκάλες, ο ορίζοντας

σαν άλλο στέμμα κατεβασμένο ώς στους κροτάφους.

 

Και ο πόνος πονάει. Σ’ αγαπώ.

Πονάει, πονάει. Σ’ αγαπώ.

Πονάει το χώμα όπως πονάει και το νύχι

που ’ναι καθρέφτης όπου αντανακλώνται τούτα τα γράμματα.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΜΑΣ ΞΕΦΥΓΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΑΠ’ ΤΟ ΑΓΚΑΛΙΑΣΜΑ ΜΑΣ ΤΟ ΣΦΙΧΤΟ



ÉMILE VERHAEREN

 

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΜΑΣ ΞΕΦΥΓΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΑΠ’ ΤΟ ΑΓΚΑΛΙΑΣΜΑ ΜΑΣ ΤΟ ΣΦΙΧΤΟ

 

Γιὰ νὰ μὴ μᾶς ξεφύγει τίποτα ἀπ᾽ τὸ ἀγκάλιασμά μας τὸ σφιχτό,

τὸ τόσο πιὰ βαθὺ καὶ ἱερό,

καὶ γιὰ νὰ λάμψει ὁ ἔρωτάς μας στῶν σωμάτων μας τὸν τύπο,

μαζὶ στῆς σάρκας κατεβαίνουμε τὸν κῆπο.

 

Τὰ στήθη σου εἶναι ἐκεῖ σὰν πρόσφορα δοσμένα

καὶ μοῦ ᾽χεις καὶ τὰ δυό σου χέρια ἁπλωμένα·

καὶ δὲν ἀξίζει τίποτα ἡ ἀφελὴς τροφὴ

τῶν λόγων ποὺ καὶ λέγονται καὶ ἀκούγονται ἐκεῖ.

 

Τῶν ἄσπρων τῶν κλαδιῶν ὁ ἴσκιος ἔχει πάει ταξίδι

στὸν κύκλο τοῦ λαιμοῦ σου καὶ τῆς ὄψης σου ἤδη,

καὶ τὰ μαλλιά σου μὲς στὸν πλοῦτο τῶν ἀνθῶν

γιρλάντες γίνονται λυμένες στὸ γκαζόν.

 

Ἡ νύχτα εἶναι φάσμα ἀσημογάλαζο,

ἡ νύχτα εἶναι ὄμορφο κρεβάτι σιωπηλό,

ἡ νύχτα μὲ τὶς αὖρες της, ἡ νύχτα ποὺ εἶναι γνόφος

γλυκός, μαδᾶ τὰ κρίνα τὰ μεγάλα ποὺ τοξεύονται ἀπ᾽ τὸ σεληνόφως.

 

Μετάφραση: Γιῶργος Κεντρωτής.



Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2025

Η ΑΙΤΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ

 


PIER PAOLO PASOLINI

 

Η ΑΙΤΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ 


Όσο ο άνθρωπος θα εκμεταλλεύεται τον άνθρωπο,

όσο θα είναι η ανθρωπότητα διαιρεμένη σε αφεντικά και δούλους,

δεν θα υπάρχει ούτε κανονικότητα ούτε ειρήνη.

Εδώ εντοπίζεται η αιτία όλων των κακών της εποχής μας.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.