PIER PAOLO
PASOLINI
Η ΑΙΤΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ
Όσο ο άνθρωπος θα εκμεταλλεύεται τον άνθρωπο,
όσο θα είναι η ανθρωπότητα διαιρεμένη σε αφεντικά και
δούλους,
δεν θα υπάρχει ούτε κανονικότητα ούτε ειρήνη.
Εδώ εντοπίζεται η αιτία όλων των κακών της εποχής μας.
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.
PABLO NERUDA
ΑΥΤΗ Η ΕΠΟΧΗ —ΤΟ ΣΚΕΠΤΟΜΑΙ— ΠΟΥ Μ᾽ ΕΧΕΙΣ ΑΓΑΠΗΣΕΙ
Αὐτὴ ἡ ἐποχή —τὸ σκέπτομαι— ποὺ
μ᾽ ἔχεις ἀγαπήσει
θὰ φύγει· θ᾽ ἀναπληρωθεῖ ἀπὸ ἄλλη
ἐποχή, γαλάζια·
καὶ πάνω ἀπ᾽ τὰ ἴδια κόκαλα ἕνα
δέρμα ἄλλο θά ᾽ναι·
τὴν ἄνοιξη ἄλλα μάτια καὶ ἀλλιῶς
θὰ τὴν κοιτάζουν.
Κανεὶς ἀπ᾽ ὅσους πιάσαν κι ἔδεσαν
αὐτὴ τὴν ὥρα,
ἀπ᾽ ὅσους μὲ καπνοὺς ἀχνοὺς ἀνοῖξαν
συζητήσεις,
μὲ κυβερνήσεις, μὲ
περαστικούς, μὲ μεταπράτες —
οὔτ᾽ ἕνας διὰ παντὸς δὲν θὰ
κινεῖ τὰ νήματά τους.
Ὅσοι στυγνοὶ θεοὶ φοροῦν μονὸκλ
θὰ πάρουν πόδι·
τὰ τριχωτὰ τὰ σαρκοφάγα ποὺ
κρατοῦν βιβλία
ἐπίσης· οἱ μελίγκρες, οἱ
φυτόψειρες, οἱ σποῦργοι.
Καὶ καθαρός, φρεσκολουσμένος ὅταν
θά ᾽ναι ὁ κόσμος,
μάτια ἀλλιώτικα μὲς στὰ νερὰ θὰ
γεννηθοῦνε
καὶ ἀδάκρυτα τὰ στάρια θὰ
ψηλώνουν... θὰ ψηλώνουν.
Μετάφραση: Γιῶργος
Κεντρωτής.
PABLO NERUDA
«ΘΑ ᾽ΡΘΕΙΣ ΜΑΖΙ ΜΟΥ», ΕΙΠΑ, ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΙΣ ΕΚΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙ
«Θὰ ᾽ρθεῖς μαζί μου», εἶπα,
χωρὶς κανεὶς ἐκεῖ νὰ ξέρει
πῶς καὶ ἀπὸ ποῦ παλλόταν ἀπ᾽
τοὺς πόνους τὸ κορμί μου·
ἐγὼ δὲν εἶχα οὔτε γαρύφαλλο οὔτε
βαρκαρόλα —
ὑπῆρχε μοναχὰ ἡ ἀνοιχτὴ πληγὴ
τοῦ ἔρωτά μου.
Ξανάπα: «Ἔλα μαζί μου», λὲς καὶ
ἤμουν νὰ πεθάνω·
κανεὶς δὲν εἶδε τὸ φεγγάρι τὸ
αἷμα του νὰ χάνει
στὸ στόμα μου, οὔτε τῆς σιωπῆς
τὶς σκάλες ν᾽ ἀνεβαίνει.
Ἀγάπη μου, ἂς ξεχάσουμε τ᾽ ἀγκαθωτὸ
τ᾽ ἀστέρι!
Γι᾽ αὐτό, σὰν ἄκουσα νὰ λὲς κι
ἐσὺ μὲ τὴ φωνή σου
«Θὰ ᾽ρθεῖς μαζί μου», ἦταν σὰν
νά ᾽χες τότε ξαμολήσει
πόνο, ἔρωτα καὶ τοῦ κρασιοῦ
φυλακισμένη φούρια —
ἀπὸ τὸ βουλιαγμένο του
κρασοπουλειὸ ἐπηδοῦσε,
κι ἐγὼ στὸ στόμα μου ἔνιωσα τὴ
γεύση πού ᾽χει ἡ φλόγα,
καὶ τὸ αἷμα, τὰ γαρύφαλλα, τὸ
κάψιμο καὶ ἡ πέτρα.
Μετάφραση: Γιῶργος
Κεντρωτής.
PABLO NERUDA
ΑΠ᾽ Τ᾽ ΑΣΤΡΑ ΠΟΥ
ΕΓΩ ΕΘΑΥΜΑΣΑ, ΤΑ ΜΟΥΣΚΕΜΕΝΑ
Ἀπ᾽
τ᾽ ἄστρα ποὺ ἐγὼ ἐθαύμασα, τὰ μουσκεμένα
ἀπὸ
ποτάμια καὶ δροσιὲς σὲ πλῆθος μέγα,
ξεδιάλεξα
μονάχα ἐκεῖνο ποὺ ἀγαποῦσα
καί,
ὢ ναί, ἀπὸ τότε ἐγὼ κοιμᾶμαι μὲ τὴ νύχτα.
Ἀπὸ
τὸ κύμα, ἀπό ᾽να κύμα σ᾽ ἄλλο κύμα,
τὸ
πράσινο παντοῦ: κλαδιά, πελάγη, ψύχρα —
μὰ ἐγὼ
ἕνα μοναχὰ ἔχω ξεδιαλέξει κύμα:
τὸ
κύμα τὸ ἀδιαίρετο τοῦ σώματός σου.
Οἱ
στάλες ὅλες καὶ οἱ ρίζες ὅλες —ὅλες!—
τὰ
νήματα ὅλα τοῦ φωτὸς κοντά μου ἐφτάσαν,
ἀργὰ
ἢ νωρὶς κοντά μου νὰ μὲ δοῦν ἐφτάσαν.
Τὴν
κόμη σου τὴν πόθησα γιὰ ἐμένα νά ᾽ναι.
Καὶ ἀπ῾
ὅλα τῆς πατρίδας μου τὰ ἐξαίσια δῶρα
τὴν ἄγρϊα
σου ἐγὼ ξεδιάλεξα καρδιά σου.
Μετάφραση: Γιῶργος
Κεντρωτής.
Η ΛΑΟΥΡΑ ΜΠΕΤΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΖΟΛΙΝΙ
Ο Αλμπέρτο Μοράβια έλεγε: «Μπορεί να περάσουν και εκατοντάδες
χρόνια, ώσπου εμφανιστεί πάλι άνθρωπος σαν τον Παζολίνι. Τη γενναιοδωρία και το
θάρρος του δεν θα τα ξαναδούμε ποτέ». Φυσικό είναι λοιπόν να τον αγαπώ ακόμα.
Είναι το πρόσωπο που αγάπησα περισσότερο και που διαμόρφωσε περισσότερο την
προσωπικότητά μου, κι ας τον είχα λιγάκι βαρεθεί. Όταν όμως δολοφονήθηκε, συνειδητοποίησα
ότι ποτέ δεν θα μπορούσα να τον αφήσω μόνο του.
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.
ΓΙΩΡΓΟΣ
ΚΕΝΤΡΩΤΗΣ
ΝΥΚΤΕΡΙΝΟ ΤΟΠΙΟ
ΣΕ ΣΟΝΕΤΟ, 3
Ὑπόρρητες ριπὲς δροσιᾶς καὶ ἱμέρου
τὰ χείλη ἀνακουφίζουν, καὶ τὴ γλώσσα
νὰ μαρτυρήσει ὑποχρεώνουν τὰ ὅσα
τὸ σῶμα ἐβίωσε μὲ κάποιου ὑπερτέρου
εἱρμοῦ τὶς ἁλυσιδωτὲς συσπάσεις.
Τὰ λόγια δρέπονται ἀπὸ ἁβρὰ στελέχη
δαχτύλων μὲ φανατισμὸ ποὺ ἐνέχει
ἐξάρσεις λυρικές. Στὶς ἀποστάσεις
τῆς μιᾶς πνοῆς ἀπὸ τὴν ἄλλη ἐγκύπτει
καὶ τὶς καλύπτει χέρι ὡς ἀκρωτήρι,
ἡ δὲ λευκότης του ἔξω παρασύρει
κραυγὲς ποὺ ζοῦσαν στῆς νυχτὸς τὴν κρύπτη.
Ὁ τόπος εἶναι μυστικός: μιὰ κώχη
ἀγάπης μὲς στοῦ χρόνου τὴν ἀπόχη.
PABLO NERUDA
ΣΤΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΟΥ
ΚΥΜΑΤΟΣ ΣΤΟΝ ΑΚΑΜΠΤΟ ΤΟΝ ΒΡΑΧΟ
Στὸ
χτύπημα τοῦ κύματος στὸν ἄκαμπτο τὸν βράχο
τινάζεται
ἡ διαύγεια καὶ τὸ ρόδο της συστήνει·
στενεύει
ὁ κύκλος τῆς θαλάσσης, γίνεται τσαμπάκι,
μιὰ
στάλα γίνεται ἁλατιοῦ γαλάζϊου ποὺ πέφτει.
Μανόλια
ἐσὺ μὲ ἀχτίδες στοὺς ἀφροὺς ξαμολημένη,
μαγνήτη
ταξιδιωτικὲ ὦ μὲ θάνατο ἀνθισμένον,
ποὺ
γίνεται-ξεγίνεται ἕνα τίποτα μονίμως,
τριμμένο
ἁλάτι, διάφανο θαλάσσιο πηγαινέλα.
Σφραγίζουμε
σιωπές, ἀγάπη μου, ἐμεῖς οἱ δυό μας,
ἐνῶ
χαλάει ἡ θάλασσα τὰ στέρεα ἀγάλματά της,
κατερειπώνει
πύργους ὅλο ἀσπρίλα καὶ μανία.
Ἐμεῖς
στὸ νῆμα τούτων τῶν ἀόρατων ἱστίων
μέσα
στὰ ξέχειλα νερὰ καὶ στὴν ἀδιάλειπτη ἄμμο
μαζὶ
τὴν τρυφερότητα στοὺς ὤμους μας κρατᾶμε.
Μετάφραση: Γιῶργος
Κεντρωτής.
PABLO NERUDA
Σ᾽ ΕΜΕΝΑΝΕ
ΕΡΧΕΣΑΙ ΑΠ᾽ ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ ΤΩΝ ΣΠΙΤΙΩΝ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ
Σ᾽ ἐμένανε
ἔρχεσαι ἀπ᾽ τὴ φτώχεια τῶν σπιτιῶν τοῦ Νότου,
ἀπ᾽
τὶς σκληρὲς περιοχὲς μὲ τοὺς σεισμούς, τὸ ψύχος,
πού,
ὅταν ὣς καὶ οἱ θεοί τους μὲς στὸν θάνατο ἐκυλῆσαν,
τὸ
μάθημα μᾶς δῶσαν τῆς ζωῆς στὸ χῶμα μέσα.
Ἀγάπη
μου, εἶσαι ἕνα ἀλογάκι χωματένιο, μαῦρο·
φιλὶ
εἶσαι σκοῦρο ἆπὸ πηλό, μιὰ σβολοπαπαρούνα,
τοῦ
δειλινοῦ τὸ περιστέρι ποὺ πετᾶ στοὺς δρόμους,
τῶν
παιδικῶν μας χρόνων τὸ φτωχὸ ὅλο δάκρυα μπαοῦλο.
Κορίτσι,
τὴν καρδιὰ τῆς φτώχειας ἔχεις κρατημένη,
τὰ
πόδια τοῦ φτωχοῦ πού ᾽ναι στὶς πέτρες μαθημένα,
τὸ
στόμα ποὺ σπανίως τὸ γλυκὸ ψωμὶ γευόταν.
Ἀπὸ
τὸν πάμπτωχο εἶσαι Νότο — τὸ ἴδιο καὶ ἡ ψυχή μου·
στὸν
οὐρανὸ οἱ μανάδες μας τὰ ροῦχα ἔχουν πάει
γιὰ
πλύσιμο. Γι᾽ αὐτὸ σὲ διάλεξα, συντρόφισσά μου.
Μετάφραση: Γιῶργος
Κεντρωτής.
PABLO NERUDA
ΟΥΤΕ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΑΠ᾽
ΤΟΥΣ ΦΡΙΧΤΟΥΣ ΑΜΜΟΛΟΦΟΥΣ ΤΟΥ ΙΚΙΚΕ
Οὔτε
τὸ χρῶμα ἀπ᾽ τοὺς φριχτοὺς ἀμμόλοφους τοῦ Ἰκίκε
οὔτε
οἱ ἐκβολὲς τοῦ Ρίο Δοῦλσε τῆς Γουατεμάλας
σοῦ ἀλλάξαν
τὴν κατατομή· ἔχεις στὶλ ἀπὸ τὰ στάρια
καὶ ἀπ᾽
τὰ σταφύλια, καὶ τὸ στόμα σου εἶναι σὰν κιθάρα.
Καρδιά
μου ἐσὺ ὦ, ποὺ ἀπ᾽ ὅλη τὴ σιωπὴ δικιά μου εἶσαι,
ἀπ᾽
τὶς κορφὲς ποὺ ἡ κορδιγιέρα γιὰ βασίλειο εἶχε,
ὣς τὶς
παντέρημες ἐκτάσεις τῆς λαμπρῆς πλατίνας
τὸ χῶμα
ἐμίλαγε γιὰ σένα τῆς γλυκιᾶς πατρίδας.
Χέρι
μονόχνοτο, ὄχι, ἀπ᾽ τὰ βουνὰ καὶ τὰ ὀρυκτά τους
ἢ
χιόνια τοῦ Θιβὲτ ἢ πέτρες ἀπ᾽ τὴν Πολωνία
καθόλου
δὲν σοῦ πείραξαν τὴν ταξιδεύτρα σου ὄψη,
λὲς
καὶ κριθάρια ἢ χτήματα, κιθάρες ἢ σταφίδες
ἀπ᾽
τὸ Τσιγιὰν σ᾽ ἐσένα ὑπεραμύνθηκαν τῆς γῆς τους,
τὶς
διαταγὲς ἀγροτικῆς σελήνης ἐκτελώντας.
Μετάφραση: Γιῶργος
Κεντρωτής.
