PIER PAOLO PASOLINI
ΕΠΙΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΕΠΙΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
Η μαζική κουλτούρα, έτσι όπως είναι, είναι
υποκουλτούρα ή, μάλλον, αντικουλτούρα· και αν το φαινόμενο είναι τώρα πλέον μη
αναστρέψιμο —καθώς οι μάζες είναι πια πραγματικότητα— αυτή, όπως και κάθε
ιστορικό φαινόμενο, πρέπει να αντιμετωπιστεί, να διορθωθεί, να τροποποιηθεί. Οι
κατέχοντες την εξουσία γνωρίζουν πολύ καλά ότι τα μεγάλα βράδια και οι μακριές
χειμωνιάτικες Κυριακές στο σπίτι μπορούν να επαναφέρουν το πρόβλημα, ή τη λύση,
της ανάγνωσης: η οποία ανάγνωση, σε αντίθεση με την τηλεόραση, δεν είναι
φαινόμενο υποκουλτούρας, αλλά πολιτισμού. Οι Ιταλοί (αν τους έχουν ανακαλύψει
ποτέ) μπορούν να ανακαλύψουν σήμερα και πάλι τα βιβλία. Προκαλώ, λοιπόν, τα
διευθυντικά στελέχη της τηλεόρασης να φανερώσουν την καλή τους πίστη και την καλή
τους θέληση προωθώντας την ανάγνωση και τα βιβλία: μια προώθηση που δεν πρέπει,
ωστόσο, να περιορίζεται σε πολιτιστικά προγράμματα, σε προνομιακές εκπομπές,
αλλά να οργανώνεται σύμφωνα με τους αλάνθαστους κανόνες της διαφήμισης που υποτείνουν
και καθορίζουν την κατανάλωση. Ας με συγχωρέσει ο αναγνώστης-μάρτυρας, αν αυτή η
οχληρή και επώδυνη επιφυλλίδα μου, εξ αντικειμένου βραχυλογική, θυμίζει αυτό
που έγραψε ο Οράτιος: «desinit in piscem», παναπεί «ξεκινάει σαν όμορφη γυναίκα,
μα καταλήγει σε ψάρι». Αλλά οι Μπαρναμπέι, οι Φαμπιάνι, οι Ρομανό και όλοι οι
συνάδελφοί τους, που περνάει ο λόγος τους, μπορούν, αν θέλουν, να υπερβούν κάθε
γραφειοκρατικό εμπόδιο και να κάνουν κάθε βράδυ το «Καρουσέλ» και άλλα παρόμοια
προγράμματα πλήρως διαθέσιμα για αυτό το νέο έργο, το τόσο ευγενές, που είναι
και αλτρουιστικό και σκανδαλωδώς αντιφατικό.
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου