ΕΠΙΤΑΦΙΟ

 

VICENTE ALEIXANDRE

 

ΕΠΙΤΑΦΙΟ

 

Για να σβήσεις τ’ όνομά σου,

σώμα φλογερό που περιμένεις μες στο χώμα

σαν θεός τη λήθη, εγώ εδώ σε ονομάζω,

όριο ζωής, εδώ, κορμί απλό και σαφές

που κάηκε. Χωρίς τύμβο: χώμα ελεύθερο.

 

Στο πέρασμα ν’ αφήσετε το αργόσυρτο βλέμμα,

αυτό που πέτρα σκληρή θα σας το απαιτήσει,

ή αυτό που αξιώνει κάποιο δέντρο δίχως τα πουλιά του,

αγνό μέσα στη νύχτα, στη γυμνή του αφύπνιση.

 

Εδώ ποταμού ήχος ποτέ δεν ακούγεται.

Στη βαθιά γη μέσα ζει ο νεκρός

ως απόλυτο χώμα.

       Διαβαίνει, ανθρώπινος:

σε κανένα στήθος δεν θ’ αντηχήσουνε τα βήματά σας.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ / ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ

 

PIER PAOLO PASOLINI

 

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ / ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ

 

Σε μια κοινωνία, όπου απαγορεύονται τα πάντα, μπορείς να κάνεις τα πάντα· σε μια κοινωνία, όπου επιτρέπονται μερικά πράγματα, μπορείς να κάνει μόνο όσα επιτρέπονται.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΓΕΙΑ ΣΟΥ, ΠΑΖΟΛΙΝΙ

 

FRANCESCO DE GREGORI

 

ΓΕΙΑ ΣΟΥ, ΠΑΖΟΛΙΝΙ

 

Δεν θυμάμαι αν υπήρχε φεγγάρι

ούτε το παιδί τί χρώμα μάτια είχε

αλλά θυμάμαι τη γεύση εκείνη στο λαιμό μου

και της θάλασσας τη μυρωδιά σαν νά ’φαγα χαστούκι

Γειά σου, Παζιλίνι

Γειά σου, Παζιλίνι

 

Και υπήρχε η Ρώμη τόσο μακριά

Και υπήρχε η Ρώμη τόσο κοντά

Και υπήρχε το φως αυτό που σε φωνάζει

Σαν άλλο αστέρι πρωινό

Γειά σου, Παζιλίνι

Γειά σου, Παζιλίνι

Όλα περνάνε, τα υπόλοιπα πάνε

 

Και θέλω να ζήσω σαν το κρίνο στα χωράφια

Και όπως ζούνε τα πουλιά στα ουράνια

Και θέλω να ζω σαν τα κρίνα στα χωράφια

Και να πετάω πάνω από τα κρίνα στα χωράφια

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

 

A Pa’

εδώ

ΤΑ ΧΕΡΙΑ

 

VICENTE ALEIXANDRE

 

ΤΑ ΧΕΡΙΑ

 

Για δες το χέρι σου πόσο αργά κινείται:

διάφανο και αισθητό διασχίζεται απ’ το φως,

όμορφο, ζωηρό, σχεδόν ανθρώπινο μέσα στη νύχτα.

Με φεγγαρόφωτο, με βουλιαγμένα μάγουλα,

με ασάφεια ονείρου –

δες το, έτσι μεγαλώνει, ενώ σηκώνεις το μπράτσο σου

σε μι’ ανώφελη αναζήτηση απολεσθείσας νύχτας,

κάποιου φτερού όλο από φως που σιωπηλό διαβαίνει

και με τη σάρκα του αγγίζει εκείνον τον ερεβώδη θόλο.

 

Δεν φωσφορίζει την οδύνη σου, δεν έχει παγιδέψει

τον καυτό παλμό μιας άλλης πτήσης.

Χέρι ιπτάμενο και καταδιωκόμενο: κι άλλο χέρι, ζευγάρι.

Γλυκά, σκοτεινά, χλομά – χέρια σταυρωμένα.

 

Οι ερωτικές επαγγελίες είσαστε, τα σημάδια

που αναγγέλλονται μέσα στ’ άηχα σκοτάδια.

Ουρανός  με αστέρια αφανισμένα είσαστε, ουρανός ζεστός,

πεδίο των αθόρυβων πτήσεων που συνηθίζεις στον εαυτό σου να προσφέρεις.

 

Χέρια εραστών που πέθαναν πρόσφατα,

χέρια με ζωή που πετάνε και ψάχνονται,

και, όταν συγκρούονται και συρρικνώνονται, ανάβουν

πάνω απ’ τους ανθρώπους κάτι φεγγάρια της μιας στιγμής μονάχα.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΑΝΤΙΟ ΣΤΟΝ ΑΜΑΔΕΟ ΒΙΘΕΝΤΕ ΓΡΑΒΙΝΟ

 

AΝΤΙΟ ΣΤΟΝ ΑΓΑΠΗΤΟ MOY ΦΙΛΟ, ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ AMADEO VICEΝTE GRAVINO

Ha fallecido mi querido amigo y poeta Amadeo Vicente Gravino.

ΤΟ ΨΥΧΟΣ

 

VICENTE ALEIXANDRE

 

ΤΟ ΨΥΧΟΣ

 

Την αξιώνει την ειλικρίνειά της η αθωότητα

(κάτω από κάποιο βουνό ένα φεγγάρι ή το αναμενόμενο) –

η αθωότητα είναι βουβή (ψάρι, περίμενε με),

εδώ σε τούτον τον τοίχο είναι τα γράμματα.

Χαϊδεύω στήθη σεντεφένια,

ένα κιβώτιο αναπνέει και όλα πονάνε·

αυτή την κρυμμένη τέφρα χαϊδεύω,

και κάτω απ’ το καρμίνι τους βογκούν τα χείλη σου.

 

Δεν δραπετεύουν οι ψυχές σαν χάρτινα φύλλα·

εκείνο το χαρτί το διπλωμένο και πάλι διπλωμένο

πονάει περισσότερο, αν χαμογελάσουν,

όποτε διαφεύγει το φως δίχως να γίνεται αντιληπτό.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΥΠΑΙΘΡΟΣ

 

VICENTE ALEIXANDRE

 

ΥΠΑΙΘΡΟΣ

 

Παλιό πρωινό. Φιλοσοφία. Νέο

βλέμμα προς τον παλιό

ουρανό.

Μαζεμένα με το χέρι μου τα νήματα

σε σημείο νέο,

ακριβές, αληθινό.

 

Ύπαιθρε, τί περιμένω εγώ εδώ;

 

Ορισμό προσδοκώ

απ’ ό,τι είναι σκορπισμένο.

Υπέρτατη δόνηση των λεπτών

νημάτων, στον άνεμο, έτσι

δεμένα όπως είναι στο μέτωπό μου –

δόνηση μες στη σιωπή ηχηρότατη.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΘΑΝΑΣΗ ΒΑΛΤΙΝΟ

 

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΘΑΝΑΣΗ ΒΑΛΤΙΝΟ

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ

 

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ,

στον χαλκέντερο εργάτη των γερμανικών γραμμάτων στην Ελλάδα.

Ο ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ ΤΟΥ ΣΚΟΤΟΥΣ

 

VICENTE ALEIXANDRE

 

Ο ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ ΤΟΥ ΣΚΟΤΟΥΣ

 

Με τα γαλάζια σου μάτια με κοιτάζεις εσύ

που από την άβυσσο εγεννήθηκες.

Κόμη έχεις νυχτερινή και βοστρυχώδη, και με κοιτάζεις,

ουρανέ μου παγωμένε και απαστράπτοντα που σε λατρεύω.

Κάτω απ’ το χιονισμένο σου μέτωπο

δύο σκληρές αψίδες απειλούν τη ζωή μου.

Μη με κεραυνοβολείς, μαλάκωσε, ω αγαπημένε, μαλάκωσε και τραγούδα.

Γεννήθηκες από μια μισάνοιχτη άβυσσο

μες στη νυχτερινή αγρυπνία του μοναχικού μου τρόμου.

Αχνός αβυσσαλέος σ’ έφτιαξε, σε σχημάτισε, σ’ έκανε πλάσμα πανέμορφο.

Σαν φυτό εφάνηκες που ακόμα λάμπει απ’ τον γυμνό του βράχο,

και από υπόγειες διαδρομές με εκόμισες στον κόσμο,

στην ουράνια κόλαση, ω του σκότους αρχάγγελε.

 

Το σώμα σου αντηχούσε από μακριά, απ’ του ορίζοντα την άκρη –

ατμώδης θάλασσα πυκνή σε τέρματα εκθαμβωτικά,

χείλη θανάτου και ολόγυρά μου όλο νυχτόβια πουλιά

που έκρωζαν τον πόθο τους με φτερά γεμάτα κόλλα.

 

Το αγέρωχο μέτωπό σου ακουμπούσε αστέρια

που δυστυχώς έσβηναν ασταμάτητα χωρίς ζωή,

και στα μεταλλικά, τα λεία και σκληρά ύψη τα μάτια σου

ήσαν οι φωστήρες κάποιου κατάδικου ουρανού.

 

Ανάσαινες χωρίς αέρα, στο στήθος μου όμως κάποιος σύστοιχος παλμός

έδινε αδιακόπως φτερούγες ζοφερές.

Ω, όχι, μη μ’ ακουμπάτε, αύρες ψυχρές,

ούτε κι εσείς απόμακρα χείλη, μεμβρανώδη πρελούδια

κάποιου έρωτα, κάποιου ίσκιου, κάποιου φιλημένου θανάτου.

 

Το επόμενο πρωί κάτι ξημέρωσε,

κάτι που διακρινόταν μόλις πίσω απ’ το γαλάζιο βουνό, κάτι ελαφρύ,

μπορεί ψευδαίσθηση, μπορεί και αυγή (ω πρωινή επιθυμία!),

μπορεί όμως και το αθώο πεπρωμένο μου φερμένο στο φως της μέρας.

 

Ωστόσο η νύχτα έπεσε βαριά στο τέλος.

Ω χείλη θολωμένα, ω φλεγόμενη σπλήνα,

ω θώρακα που εστάθηκες ορθός και με φωτιές εν γένει κατάσπαρτος,

κορμί που εσκλήρυνες με τόσα ερεβώδη φώτα, σθεναρά,

κι έκανες την κεφαλή ένα με τους ουρανούς τούς παγωμένους.

 

Γι’ αυτό και σε κοιτάζω εγώ. Γιατί ηγεμονεύει η νύχτα.

Γυμνέ άγγελε κάποιου νεκρού φωτός, αφέντη μου.

Γι’ αυτό κοιτώ το μέτωπό σου, όπου δύο αψίδες απαθείς

τη ζωή μου κυβερνούν σ’ έναν κόσμο από παντού μουντό και σβησμένον.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΑΛΑΝΙΑ

ΤΥΠΟΣ

VICENTE ALEIXANDRE

 

ΤΥΠΟΣ

 

Πολύ μικρά τυπώνει το πόδι

τα ίχνη των δακτύλων

επάνω στην ψιλή άμμο

που τη φιλάει ο μακρόσυρτος άνεμος.

 

Τα σηκώνει και τα φέρνει

να με χτυπήσουν κατάστηθα·

εκεί, ζεστούς ακόμα, νιώθω

πέντε σάρκινους σβώλους.

 

Η απαλή χειρονομία που κάνει

το χέρι μου κόντρα στον άνεμο

είναι το καλούπι που σχεδόν αμέσως εγώ,

με πόδι φευγαλέο, του προσφέρω.

 

Τώρα όμως το πέρασμα, άπιαστο,

σηκώνεται και κάνει τον ζέφυρο θρύψαλα,

ενώ το πόδι, με μια ψιλή βροχή

άμμου, πέφτει και σκορπιέται παντού..

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΑΛΑΝΙΑ

 

John Drougos

1 ημ.  · 

Μια από τις σημαντικότερες επανεκδόσεις της τρέχουσας χρονιάς. Η πρώτη συγγραφική επιτυχία του κορυφαίου σκηνοθέτη Pier Paolo Pasolini, γραμμένη σε αργκό τολμηρή γλώσσα, με ιδιωματισμούς, άσπλαχνο ρεαλισμό και ωμότητα στις περιγραφές, κάτι που αναστάτωσε την φιλολογική και πολιτική ζωή της Ιταλίας το 1955 (όταν και κυκλοφόρησε το παρόν μυθιστόρημα).

Με εναλλαγές τρυφερότητας και απόλυτης σκληρότητας, ο Pasolini μετέτρεψε τον κινηματογραφικό του φακό σε πένα και κατέγραψε παραστατικά και με λεπτομέρειες ακριβείας την υποβαθμισμένη πλευρά της Ρώμης, τη ζωή των ανθρώπων της εργατικής τάξης και την αφύπνιση της κοινωνικής συνείδησης τα πρώτα χρόνια μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια παρέα παιδιών από τις φτωχές συνοικίες της Ρώμης παίζουν, ονειρεύονται, παρανομούν, διαπράττουν μικρά "εγκλήματα", ερωτεύονται, μπαινοβγαίνουν στην Κόλαση της πραγματικότητας και στα σύνορα μεταξύ εφηβείας και απότομης ενηλικίωσης.

Κινηματογραφικής ροής και έμπνευσης κοινωνικοπολιτικό μυθιστόρημα χτισμένο με τα υλικά της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ο Γιώργος Κεντρωτής "κεντάει" μεταφραστικά.

"ΑΛΑΝΙΑ"

Pier Paolo Pasolini

Εκδόσεις Gutenberg / σειρά Aldina

ΑΛΑΝΙΑ

Μου γράφει ο φίλος μου ο Γιάννης Σελιμάς :

"Επειδή η Ελλάδα ήταν με τα αλάνια, όταν οι παγκόσμιες δυνάμεις τα κανόνιζαν αλλιώς."

ΤΟ ΡΟΔΟ

 

VICENTE ALEIXANDRE

 

ΤΟ ΡΟΔΟ

 

Ξέρω ότι είσαι εδώ στο χέρι μου,

ρόδο ψυχρό, και σ’ έχω, σε κρατάω.

Ολόγυμνη η ασθενική ηλιαχτίδα

φτάνει πλάι σου. Ευωδιάζεις,

σκορπάς αρώματα. Από πού έρχεσαι,

παγωμένο ομοίωμα, που σήμερα

δεν μου λες την αλήθεια; Από κάποιο βασίλειο τάχα

του κάλλους μυστικό,

όπου χύνεις το άρωμά σου,

για να εισβάλει σ’ έναν ουρανό

όπου χαρούμενες θα είναι

μόνο οι αύρες σου, οι φωτιές σου

και οι ευωδιές σου;

Αχ, μόνο εκεί υπάρχουν πλάσματα

ουράνια που εσύ πας και τα μεθάς!

Εδώ όμως, ρόδο ψυχρό,

είσαι κρυφό και ασάλευτο·

ρόδο ωχρό και μικροκαμωμένο

που σε τούτο εδώ το χέρι προσποιείσαι

μιαν άλλη εικόνα σου στη γη.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.