ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΙΕΡ ΠΑΟΛΟ ΠΑΖΟΛΙΝΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΛΛΕΝ ΓΚΙΝΣΜΠΕΡΓΚ

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΙΕΡ ΠΑΟΛΟ ΠΑΖΟΛΙΝΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΛΛΕΝ ΓΚΙΝΣΜΠΕΡΓΚ

στη Νέα Υόρκη

                      Μιλάνο, 18 Οκτωβρίου 1967

Αγαπητέ μου, αγγελικέ μου Γκίνσμπεργκ,

  χτες το βράδυ σε άκουσα να λες όλα όσα σου έρχονταν στο μυαλό για τη Νέα Υόρκη και το Σαν Φρανσίσκο, με τα λουλούδια τους. Εγώ σου είπα κάτι για την Ιταλία (όπου λουλούδια βρίσκεις πια μόνο στ’ ανθοπωλεία). Η δική σου αστική τάξη είναι αστική τάξη ΤΡΕΛΩΝ, η δική μου είναι αστική τάξη ΗΛΙΘΙΩΝ. Εσύ επαναστατείς ενάντια στην τρέλα με την τρέλα (δίνοντας λουλούδια στους αστυνομικούς): πώς όμως να επαναστατήσεις ενάντια στην ΗΛΙΘΙΟΤΗΤΑ;… κ.τ.λ., κ.τ.λ. Αυτές υπήρξαν οι φλύαρες κουβέντες μας. Πολύ, πολύ πιο όμορφες οι δικές σου, και σου είπα και το γιατί. Γιατί εσύ, που επαναστατείς ενάντια στους δολοφόνους της πατριαρχικής μπουρζουαζίας, το κάνεις μέσα στον ίδιο τον δικό τους κόσμο παραμένοντας … ταξιστής (ναι, έτσι το λέμε στην Ιταλία, classista), όντας συνάμα αναγκασμένος να επινοείς συνεχώς και με διάθεση συμπληρωματική –μέρα τη μέρα, λέξη τη λέξη– το επαναστατικό σου λεξιλόγιο. Όλοι οι άνθρωποι της Αμερικής σου, προκειμένου να είναι σε θέση να εκφράζονται, είναι αναγκασμένοι να είναι επινοητές λέξεων! Εμείς εδώ αντίθετα (ακόμα και όσοι είναι τώρα δεκάξι χρονών) έχουμε ήδη το επαναστατικό μας λεξιλόγιο πανέτοιμο, μαζί με την ηθική που περικλείει. Ακόμα και οι Κινέζοι μιλάνε σαν κρατικοί τεχνοκράτες. Κι εγώ ακόμα – το βλέπεις.  Αδυνατώ να ΑΝΑΜΕΙΞΩ ΤΗΝ ΠΡΟΖΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ (όπως κάνεις εσύ) – ούτε και μπορώ να ξεχαστώ ΠΟΤΕ, και φυσικά ούτε και τούτη εδώ τώρα τη στιγμή – αφού έχω χρέη και καθήκοντα γλωσσικά.

  Ποιός μας προμήθευσε εμάς –γέρους και νέους– το επίσημο ιδίωμα της διαμαρτυρίας; Ο μαρξισμός, η μοναδική ποιητική φλέβα του οποίου είναι η ανάμνηση της Αντίστασης, και που ανανεώνεται, όταν σκεφτόμαστε το Βιετνάμ και τη Βολιβία. Και γιατί… –προς τί;– αυτός ο θρήνος μου για τούτο το επίσημο ιδίωμα της διαμαρτυρίας, το οποίο μου το προμηθεύει η εργατική τάξη μέσω των (αστικής προελεύσεως) ιδεολόγων της; Γιατί είναι ιδίωμα που δεν ξεκολλάει ποτέ από την ιδέα της ισχύος και της εξουσίας, κι έτσι είναι πάντοτε πρακτικό και λογικό. Η Πράξη, όμως, και ο Λόγος δεν είναι τάχα οι ίδιες εκείνες θεότητες που έχουν κάνει ΤΡΕΛΟΥΣ και ΗΛΙΘΙΟΥΣ τους αστούς αφέντες μας; Καημένε Βάγκνερ και κατακαημένε Νίτσε! Έχουν αναλάβει όλη την ευθύνη των αφεντικών μας. Κι ας μη μιλήσουμε καν για τον Πάουντ!

  Κατ’ εμέ υπήρξε μια επίπονη προσπάθεια… μια λειτουργία… που την  έχουν δώσει στην κοινωνία των ΤΡΕΛΩΝ ή ΗΛΙΘΙΩΝ καλλιεργητών της ΠΡΑΞΗΣ και του ΛΟΓΟΥ, για να διατηρήσουν την ισχύ, την εξουσία, και αναρωτιέμαι μήπως τους την έχουν δώσει για να αυτοκαταστραφούν; Τίποτα δε παράγει νόημα… μιαν αίσθηση βαθύτερης και πιο αγιάτρευτης ενοχής από το να διατηρείς την ισχύ και την εξουσία. Γι’ αυτό ας μην εκπλησσόμαστε που όσοι τις διατηρούν θέλουν να πεθάνουν. Κι έτσι όλοι – από τον θεϊκό Ρεμπώ έως τον περιπαθή Καβάφη, και από τον υπέρτατο Ματσάδο έως τον τρυφερό Απολλιναίρ… όλοι οι ποιητές, που έχουν παλέψει ενάντια στην ΠΡΑΞΗ και στον ΛΟΓΟ, δεν έκαναν τίποτε άλλο παρά μόνο να στρώνουν το έδαφος σαν άλλοι προφήτες, για να έλθει ο θεός της καταστροφής που τον καλεί η κοινωνία. Ο Χίτλερ: ήρωας κωμικής κινηματογραφικής ταινίας. Και η ερώτηση που σου θέτω είναι η εξής: η ιδέα της κατάκτησης της ΕΞΟΥΣΙΑΣ δεν είναι ό,τι καθιστά επίσημη και –γι’  αυτό ακριβώς– ανειλικρινή και εσφαλμένη τη μαρξιστική διαμαρτυρία; Το γνωρίζω, σε αυτό είναι καλύτερα που δεν ανακατεύεσαι, είναι υπόθεση ευρωπαϊκή. Τώρα, όμως, απάντησε στη επόμενη ερώτησή μου: αν η μη-βία αποτελεί όπλο για την κατάκτηση της εξουσίας, δεν είναι άραγε βία και αυτή ομοίως; Και ανάμεσα στον πειρασμό της βίας και στον πειρασμό της εξουσίας, ο δεύτερος πειρασμός δεν είναι ο χειρότερος; Αλλά, πες μου, την ίδια στιγμή που παραιτούμαστε εμείς οι δίκαιοι και από τη βία και από την διεκδίκηση της εξουσίας, τούτη η επιλογή μας δεν σημαίνει μήπως ότι αφήνουμε την εξουσία και την ισχύ στα χέρια των φασιστών; Τι κάνουμε εδώ;

  Σε φιλώ με στοργή στα πυκνά και μπερδεμένα σου γένια

  Δικός σου

  Πιερ Πάολο

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

Πηγή: Pier Paolo Pasolini, «Lettere (1955-1975)»,  a cura di Nico Naldini, Einaudi, Torino(1988,  pp. 631-632.