ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΜΟΝΤΑΛΕ: ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΤΕΛΩΝΟΦΥΛΑΚΩΝ

EUGENIO MONTALE


LA CASA DEI DOGANIERI

Tu non ricordi la casa dei doganieri
sul rialzo a strapiombo sulla scogliera :
desolata t’attende dalla sera
in cui v’entrò lo sciame dei tuoi pensieri
e vi sostò irrequieto.

Libeccio sferza da anni le vecchie mura
e il suono del tuo riso non è più lieto :
la bussola va impazzita all’avventura
e il calcolo dei dadi più non torna.
Tu non ricordi ; altro tempo frastorna
la tua memoria ; un filo s’addipana.

Ne tengo ancora un capo ; ma s’allontana
la casa e in cima al tetto la banderuola
affumicata gira senza pietà.
Ne tengo un capo ; ma tu resti sola
né qui respiri nell’oscurità.

Oh l’orizzonte in fuga, dove s’accende
rara la luce della petroliera !
Il varco è qui ? (Ripullula il frangente
ancora sulla balza che scoscende...)
Tu non ricordi la casa di questa
mia sera. Ed io non so chi va e chi resta.


Σκηνοθεσία: Αντρέα Γκάλλι.
Φωτογραφία: Αντρέι Ταρκόφσκι.
Μουσική: Γιόχαν Ζεμπάστιαν Μπαχ.
Απαγγελία: Βιττόριο Γκάσμαν.



ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΤΕΛΩΝΟΦΥΛΑΚΩΝ

Δεν θυμάσαι το σπίτι των τελωνοφυλάκων
στο ύψωμα που κρέμεται επάνω απ’ τους βράχους:
έρημο σε περιμένει από τη νύχτα αυτή
που πρόβαλε το σμήνος των λογισμών σου
και στάθηκε εκεί μέσα ανήσυχο.

Ο Λίβας χρόνια τώρα δέρνει τα αρχαία τείχη
το γέλιο σου δεν ηχεί πια χαρούμενο
η πυξίδα έχει τρελαθεί
και οι ζαριές πια δεν πετυχαίνουν.
Δεν θυμάσαι· άλλες μνήμες αποσπούν
τη μνήμη σου· το νήμα ξετυλίγεται.
Κρατώ ακόμη μια άκρη του· μα απομακρύνεται
το σπίτι και στην κορφή της στέγης η μαυρισμένη
ανεμοδούρα γυρίζει ανελέητα.
Κρατώ μιαν άκρη· μα μένεις μόνη
Και δεν σε νιώθω ν’ ανασαίνεις στο σκοτάδι.

Ω, χάνονται οι ορίζοντες και φέγγει
ανάρια η λάμψη του πετρελαιοφόρου!
Το πέρασμα πού ’ναι; (Πληθαίνει
το αντιμάμαλο και πάλι στην απόκρημνη ακτή…)
Δεν θυμάμαι το σπίτι εκείνης
της νύχτας μου. Δεν ξέρω ποιός φεύγει, ποιός μένει.



Μετάφραση: Νίκος Αλιφέρης.
Από το βιβλίο: Eugenio Montale, «Φινιστέρε και άλλα ποιήματα», Άγρα, Αθήνα 1995, σελ. 83-4.