ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΕΛΣΑΣ

LOUIS ARAGON

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΕΛΣΑΣ

Τόσο βαθιά τα μάτια σου πoυ ’σκυψα να πιω πάνω

Κι είδα τους όλους ήλιους σ’ αυτά ν’ αντιφεγγούν

Και τους απελπισμένους να πέφτουν να πνιγούν

Τόσο βαθιά τα μάτια σου που εκεί τη μνήμη χάνω

Κάτω από σύννεφο πουλιών μουντός ωκεανός

Και φέξιμο ύστερα ουρανών στα μάτια σου ανεφέλων

Το θέρος κόβει σύννεφα στις ρόμπες των αγγέλων

Πάνω απ’ τα στάχυα ο ουρανός τόσο είναι γαλανός

Πασχίζει η αύρα του γλαυκού τα νέφη ν’ αλαφιάσει

Τα μάτια σου πιο διάφανα στο δάκρυ τους υγρά

Που κι ο ουρανός ο απόβροχος ζηλιάρης τα θωρά

Γαλάζιο τόσο το γυαλί στο μέρος που ’χει σπάσει

Μάνα των εφτά βάσανων σελαγισμέ μου υγρέ

Εφτά ρομφαίες πέρασαν το πρίσμα των χρωμάτων

Οι ωραίες μέρες έχουνε πικρό το χάραμά των

Η μελανόστικτη ίριδα στα μαύρα είναι πιο μπλε

Τα πονεμένα μάτια σου ρήγμα διπλό ανοιγμένο

Απ’ όπου μεταγίνεται το θαύμα σαν μεμιάς

Οι Μάγοι οι τρεις αντίκρυσαν με χτύπο της καρδιάς

Το φόρεμα της Παναγιάς στη φάτνη κρεμασμένο

Λόγια στου Μάη τη μουσική και στον πολύ καημό

Θά ’φτανε κι ένα μοναχό στόμα να δώσει πλέρια

Μονάχα έν’ άπειρο στενό και θά ’πρεπαν στ’ αστέρια

Τα μάτια σου με των Διδύμων τον αστερισμό

Ούτε παιδί που εκστατικό θαυμάζει ωραίες εικόνες

Δε στήνει μάτια σαν κι εσέ μεγάλα φωτερά

Δεν ξέρω αν λες και ψέματα σα γίνονται γλαρά

Άγριες θαρρείς απ’ τη βροχή κι ανοίγονται ανεμώνες

Να κρύβονται άραγε αστραπές μες στη λεβάντα αυτή

Που εντόμων μέσα της σφοδρός ερωτισμός ανάφτει

Στων διαττόντων πιάστηκα το δίχτυ σαν το ναύτη

Μεσαύγουστο από κύματα που ’χει άξαφνα αρπαχτεί

Τράβηξα αυτό το ράδιο από ουρανίτη ουσία

Τα δάχτυλά μου καίγοντας σ’ απρόσιτη φωτιά

Κοντά μου είσαι παράδεισε κι ωστόσο είσαι μακριά

Περού μου είναι τα μάτια σου Γολκόνδη μου κι Ινδία

Κι ήρθε ένα βράδι που το σύμπαν έγινε κομμάτια

Σε βράχους που τους κόρωσαν οι ναυαγοί μα εγώ

Πάνω απ’ τη θάλασσα έβλεπα ζευγάρι λαμπερό

Τα μάτια της Έλσας τα μάτια της Έλσας τα μάτια

Μετάφραση: Αλέξανδρος Μπάρας.

Από το βιβλίο: Αλέξανδρος Μπάρας, «Προσεγγίσεις στη γαλλική ποίηση / μεταφράσεις», Εκδόσεις Πρόσπερος, Αθήνα 1986, σελ. 74-75.

****************

LES YEUX D’ELSA

Tes yeux sont si profonds qu'en me penchant pour boire
J'ai vu tous les soleils y venir se mirer
S'y jeter à mourir tous les désespérés
Tes yeux sont si profonds que j'y perds la mémoire

À l'ombre des oiseaux c'est l'océan troublé
Puis le beau temps soudain se lève et tes yeux changent
L'été taille la nue au tablier des anges
Le ciel n'est jamais bleu comme il l'est sur les blés

Les vents chassent en vain les chagrins de l'azur
Tes yeux plus clairs que lui lorsqu'une larme y luit
Tes yeux rendent jaloux le ciel d'après la pluie
Le verre n'est jamais si bleu qu'à sa brisure

Mère des Sept douleurs ô lumière mouillée
Sept glaives ont percé le prisme des couleurs
Le jour est plus poignant qui point entre les pleurs
L'iris troué de noir plus bleu d'être endeuillé

Tes yeux dans le malheur ouvrent la double brèche
Par où se reproduit le miracle des Rois
Lorsque le coeur battant ils virent tous les trois
Le manteau de Marie accroché dans la crèche

Une bouche suffit au mois de Mai des mots
Pour toutes les chansons et pour tous les hélas
Trop peu d'un firmament pour des millions d'astres
Il leur fallait tes yeux et leurs secrets gémeaux

L'enfant accaparé par les belles images
Écarquille les siens moins démesurément
Quand tu fais les grands yeux je ne sais si tu mens
On dirait que l'averse ouvre des fleurs sauvages

Cachent-ils des éclairs dans cette lavande où
Des insectes défont leurs amours violentes
Je suis pris au filet des étoiles filantes
Comme un marin qui meurt en mer en plein mois d'août

J'ai retiré ce radium de la pechblende
Et j'ai brûlé mes doigts à ce feu défendu
Ô paradis cent fois retrouvé reperdu
Tes yeux sont mon Pérou ma Golconde mes Indes

Il advint qu'un beau soir l'univers se brisa
Sur des récifs que les naufrageurs enflammèrent
Moi je voyais briller au-dessus de la mer
Les yeux d'Elsa les yeux d'Elsa les yeux d'Elsa