Η ΑΦΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΕΝΤΡΩΤΗΣ

 

Η ΑΦΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

 

Αφυπηρετώ σήμερα από το Πανεπιστήμιο και αποχαιρετώ το Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας (ΤΞΓΜΔ) του Ιονίου Πανεπιστημίου (ΙΠ) μετά από 32 έτη υπηρεσίας. Το βασικό μου γνωστικό αντικείμενο ήταν «Θεωρία και Πράξη της Μετάφρασης». Δίδαξα, όμως, επί πολλά έτη και άλλα γνωστικά αντικείμενα κατ’ ανάθεσιν, όπως, π.χ., «Νεοελληνική Λογοτεχνία», «Μετάφραση Νομικών Κειμένων από τα Γερμανικά στα Ελληνικά και αντιστρόφως», «Γερμανική Γλώσσα», «Λογοτεχνική Μετάφραση από τα Γερμανικά στα Ελληνικά», «Διεθνές Δίκαιο», «Κειμενογλωσσολογία» και «Μετάφραση από τα Αρχαία Ελληνικά στα Νέα Ελληνικά». Υπήρξαν ακαδημαϊκά έτη, κατά τα οποία δίδασκα μαθήματα από 16 έως και 22 ώρες εβδομαδιαίως στο προπτυχιακό και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.

 

Καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας μου προσπάθησα να είμαι καλός συνάδελφος με όλους τους υπηρετούντες στο Ίδρυμα. Τα επαγγελματικά περιβάλλοντα δεν ευνοούν τις «φιλίες», και, επειδή είχα και έχω φίλους αλλού, από το Πανεπιστήμιο αποχωρώ με τις φιλίες μου να είναι μετρημένες («ευάριθμες» όπως έλεγαν οι παλαιοί) και πολλαπλώς δοκιμασμένες. Κρίνω ότι η αρετή του ακαδημαϊκού δασκάλου είναι η συναδελφικότητα όχι μόνο απέναντι στους διδάσκοντες, αλλά και απέναντι τόσο στους διδασκόμενους όσο και στους διοικητικούς υπαλλήλους. Η δομή του Πανεπιστημίου είναι μεν τριμερής ( : διδάσκοντες, διδασκόμενοι, διοικητικά στελέχη), αλλά χωρίς τους διδασκόμενους… χωρίς τις φοιτήτριες και τους φοιτητές δηλαδή, τα άλλα δύο μέρη δεν έχουν λόγο υπάρξεως. Αυτό ήταν εξαρχής το μότο μου.

 

Είχα πάντα αγαθές σχέσεις με τους φοιτητές. Το γραφείο μου ήταν πάντα ανοικτό (χωρίς ραντεβού και ώρες ραντεβού) και ο τηλεφωνικός αριθμός μου ήταν σε όλους από εμένα γνωστός. Ουδέποτε έγινε κατάχρηση, ακριβώς επειδή υπήρχε πάντοτε μέτρο και αμοιβαίος σεβασμός. Και ουδέποτε «κοίταξα» ή «ενδιαφέρθηκα να μάθω» σε τί θεό πιστεύουν τα παιδιά που ήρθαν στην Κέρκυρα για να τους μάθουμε μετάφραση και διερμηνεία.

 

Υπηρέτησα με όσες δυνάμεις είχα το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο του άρθρου 16 του Συντάγματος. Αντιτάχθηκα στη μετατροπή των μαθημάτων σε εμπορεύματα και στην πελατοποίηση τόσο των διδασκόντων όσο και των διδασκομένων: το να βλέπει ο διδάσκων τους φοιτητές ως πελάτες του που φέρνουν χρήμα στο ΑΕΙ και στον τραπεζικό λογαριασμό του, και το να βλέπει ο φοιτητής (αφού πληρώνει) τον διδάσκοντα ως πελάτη του, που θα κάνει ό,τι τον προστάζει ο καταβάλλων το τίμημα, το θεωρούσα ανέκαθεν άθλια κατάσταση.

 

Επειδή δεν ντρέπομαι για ό,τι είμαι και πιστεύω (είμαι, τουναντίον, υπερήφανος για τις συνειδητές επιλογές μου σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο), είχα καταστήσει urbi et orbi γνωστό ποιος είμαι, τι είμαι, τι πιστεύω, τι πρεσβεύω – τόσο ανοιχτά δε, που όχι μόνο δεν επιδέχονταν οι σχετικές δηλώσεις μου ερμηνεία, αλλά ούτε και να αμφισβητηθεί η σαφήνειά τους ήταν δυνατόν.

 

Ας μου επιτραπεί να αναφέρω μερικά χαρακτηριστικά περιστατικά του ακαδημαϊκού βίου μου. Όταν στις 17 Ιανουαρίου 2012 εισέβαλαν τα ΜΑΤ στο ΙΠ όχι για ασήμαντη, αλλά για εντελώς ανύπαρκτη αφορμή, υπερασπίστηκα κόντρα στο ρεύμα τους διωκόμενους 29 φοιτητές και φοιτήτριες του ΤΞΓΜΔ τόσο στην Ασφάλεια όσο και στα δικαστήρια. Το ίδιο έγινε κατ’ επανάληψη, όταν γενικεύτηκαν οι εκ μέρους συγκεκριμένης πρυτανικής αρχής διώξεις κατά φοιτητών που διεκδικούσαν την εφαρμογή των νόμων και το δικαίωμα στη μόρφωση.

 

Κέρδισα 19 δικαστικούς αγώνες ευρεθείς πάντοτε εναγόμενος ή μηνυθείς – ουδέποτε ενήγαγα ή εμήνυσα κανέναν. Δέχτηκα κατ’ επανάληψη «συμβουλές», «νουθεσίες», «απειλές», «προσκλήσεις για κεράσματα», «νυχτερινά τηλεφωνήματα» – τέτοια «ωραία πράματα». Έγιναν και μερικές απόπειρες να λάβω «δωράκια» όχι ευκαταφρόνης αξίας – έμειναν ανολοκλήρωτες.

 

Όταν μου κοινοποιήθηκε ΦΕΚ διορισμού σε ανώτερη βαθμίδα υπηρετούντος μέλους ΔΕΠ που είχε απορριφθεί στη σχετική κρίση, επέστρεψα το ΦΕΚ σκισμένο στον αποστολέα του. Όταν, κατόπιν, μου απεστάλη το ίδιο ΦΕΚ συνοδευόμενο από διαβιβαστικό έγγραφο με την παρατήρηση ότι, αν δεν διορίσω το κατονομαζόμενο στο ΦΕΚ πρόσωπο, θα επιβληθούν εναντίον μου οι αυστηρές κυρώσεις του νόμου, ξαναέσκισα το ψευδοΦΕΚ και απάντησα με χειρόγραφο σημείωμα στον αποστολέα του ότι η νομιμότητα επιβάλλεται, χωρίς να «επαπειλείται ρηματικώς/συμβουλευτικώς». Εννοείται ότι δεν τους πέρασε. Υπάρχουν συνάδελφοι που ακόμα θυμούνται ποιος «ΔΟΛιος» μεγαλοπαράγοντας του πολιτικού βίου κρυβόταν πίσω από τη «φτιάξη» με τα ψευδοΦΕΚ.

 

Όταν πήγα στο ΤΞΓΜΔ είχα μεταφράσει 6 βιβλία και είχα γύρω στις 50 δημοσιεύσεις. Φεύγοντας έχω μεταφράσει και εκδώσει γύρω στα 100 βιβλία – τις δημοσιεύσεις δεν μπορώ να τις υπολογίσω. Μένω απλώς στους αριθμούς. Είχα τη χαρά και την τύχη να διευθύνω 15 διδακτορικές διατριβές. Κάποια «παιδιά» μου διδάσκουν σε πανεπιστήμια της ημεδαπής και της αλλοδαπής. Δίδαξα κατ’ επανάληψη σε πανεπιστήμια της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Κύπρου και της Αλβανίας. Και εκεί βρέθηκα σε επιτροπές κρίσεως διδακτορικών διατριβών. Προσπάθησα πάντα το επιστημονικώς αρτιότερο.

 

Έκανα αρκετά λάθη, κυρίως στην αξιολόγηση της ποιότητας κάποιων ανθρώπων, αλλά τα λάθη αυτά τα έκανα μόνος μου και άδολα. Προτιμώ να αποδειχθεί κάτι ως λάθος μου στο τέλος, παρά να μην κάνω τίποτα για να μην βρεθώ να έχω κάνει ποτέ λάθος. Το σφάλλειν ανθρώπινον, άλλωστε. Αλλά έκανα και κάμποσα σωστά: με σκληρή δουλειά, επίπονο αγώνα και ιδίοις αναλώμασιν απάλλαξα το ΤΞΓΜΔ από αρκετά ζιζάνια. Να αναφέρω ένα παράσημό μου: όντας πάντα μειοψηφία στα «όργανα», κατάφερα να μη μετατραπεί το ΤΞΓΜΔ σε Τμήμα Διεθνών Σχέσεων. Έχω τη γνώμη ότι αυτό είναι υψηλή υπηρεσία προς το ΤΞΓΜΔ, επειδή το Τμήμα είναι μεταφραστικό. Και πρέπει να παραμείνει μεταφραστικό.

 

Θα αναφέρω και άλλο ένα παράσημό μου, που είναι μάλιστα διπλό:

 

Διετέλεσα κατ’ επανάληψη Πρόεδρος και Αναπληρωτής Πρόεδρος του Τμήματος, Κοσμήτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών, εκλεγμένο μέλος της Διοικούσας Επιτροπής και της Συγκλήτου του ΙΠ. Τρεις φορές ήμουν υποψήφιος σε πρυτανικές εκλογές – πάντα κόντρα στο ρεύμα και με συγκεκριμένο πρόγραμμα που είχε expressis verbis παρουσιασθεί και πολλαπλώς αναλυθεί. Τη δεύτερη φορά έλαβα συνολικώς 62,5% των ψήφων (γύρω στις 1000 ψήφους), αλλά δεν εκλέχτηκα λόγω της «ποσόστωσης» (από τους 120 συναδέλφους με ψήφισαν 34, ενώ είχα συντριπτικά ποσοστά στις ψήφους των φοιτητών και των διοικητικών υπαλλήλων). Το παράσημο είναι, όπως ήδη έγραψα, διπλό και προέρχεται από δύο συναδέλφους που δεν με είχαν ψηφίσει. Ο ένας μου είπε το ίδιο βράδυ που βγήκαν τα αποτελέσματα ότι «δεν θα επέτρεπε ποτέ στον εαυτό του να ψηφίσει κόκκινο πρύτανη». Ο άλλος, που είχε κάνει και «φωναχτό» αγώνα κατά του «κόκκινου ψηφοδελτίου» μας, μου είπε μετά από δύο μήνες ότι ήταν απογοητευμένος βαθύτατα από την εκλεγείσα πρυτανική αρχή. Στον πρώτο είχα απαντήσει ότι τον συγχαίρω για τις αρχές που έχει. Στον δεύτερο είχα πει ένα απλό «Τι προς εμέ; Είμαι ο μόνος για τον οποίον δεν μπορεί να υπάρξει υπόνοια ότι ψήφισα αυτούς που νίκησαν».

 

Αφυπηρετώ με καρδία νήφουσα και με το κεφάλι ψηλά. Ευχαριστώ το ΤΞΓΜΔ και το ΙΠ για τη δυνατότητα που μου έδωσαν και για την τιμή που μου έκαναν να διδάξω πράγματα που ξέρω και αγαπώ σε ανθρώπους που είναι το «άλας της γης». Ευχαριστώ τις μαθήτριες και τους μαθητές μου για όσα μου έμαθαν εκείνες και εκείνοι – η διδασκαλία είναι πάντοτε αμφιμερής. Στο ΤΞΓΜΔ υπηρετούν άξιοι και άξιες συνάδελφοι που θα πάνε το Τμήμα μπροστά και ψηλά.