SAMUEL TAYLOR COLERIDGE
Ο ΚΟΥΜΠΛΑ ΧΑΝ
Ο Κούμπλα Χαν στο Ξαναδού είχε κάμει
παλάτι αρχοντικό και του έρωτα φωλιές,
εκεί όπου ο Αλφ κυλούσε, το ιερό ποτάμι,
μέσ’ από θεόρατες σπηλιές
σε ανήλιες κάτω ακρογιαλιές.
Δυό φορές πέντε μίλια γης παχιά
ζωσμένη ήταν με πύργους και τοιχιά·
και μέσα ρυάκια φιδωτά σε κήπους λαμπυρίζαν,
όπου μυριστικών δεντρών μεθούσ’ η ανθοβολή·
και μέσα λόγγοι εδώ κι εκεί στον ήλιο πρασινίζαν,
σαν τα βουνά, τόσο παλιοί.
Μα, ω! η ρομαντική χαράδρα, η βουλιαγμένη
κάτω απ’ των κέδρων τη σκεπή, στην πράσινη πλαγιά!
τι αγριοτοπιά! ιερή και μαγεμένη,
λες κι είναι από γυναίκας θρήνο στοιχειωμένη,
που κλαίει γι’ αγάπη ξωτικού σε χασοφεγγαριά!
Κι απ’ τη χαράδρα με άπαυτην αντάρα χοχλακώντας,
σαν η ίδια η γης να ξεφυσά με κόπο αγκομαχώντας,
μεγάλη ανάβρα ορμητικά τινάζει τα νερά της·
και στο ανεβοκατεβαστό γοργό ξεπέταμά της
πελώρια βράχια αναπηδούν, στην πλάκα όπως χαλάζι,
ή όπως διράβδι τα σπυριά στο άχυρο αναταράζει:
και μες στο χοροπήδημα των κοτρωνιών, ολοένα
ξεχύνει ξάφνου ο ποταμός με ορμή νερά αφρισμένα.
Όλο μαιάντρους το ιερό ποτάμι πέντε μίλια
σε λόγγους και σε λαγκαδιές κλωθοκυλά,
στα θεόρατα έφτανε από ’κεί τα σπήλια
και με βροντή βούλιαζε πια σε πέλαα σιωπηλά:
και στη βροντή του ο Κούμπλας γρίκαε μακρινές
προγονικές και πολεμόχαρες φωνές!
Ο ίσκιος τού παλατιού ως άλλάργα
στα κύματα έπλεχε, κι εκεί
απ’ τις σπηλιές κι απ’ την ανάβρα
σμιχτή γρικιόταν μουσική.
Μαστοριάς σπάνιας ήταν θάμα,
λιοπάλατο και κρουσταλλοσπηλιές αντάμα!
Μιά αρχοντοπούλα με τη λύρα
στ’ όνειρό μου είδα μιά φορά!
Της Αβησσύνιας ήταν κόρη
κι έψελνε της Αβόρας τα όρη,
κρούοντας τα τέλια τ’ αργυρά.
Να ξανακούσω μέσα μου αν μπορούσα
και τη φωνή και το σκοπό,
απ’ αναγάλλια τόσο θα σκιρτούσα,
που με πλατύν αχό και χαρωπό
θά ’σταινα το παλάτι στον αέρα,
λιοπάλατο και κροσταλλοσπηλιές!
Κι όσοι γρικούσαν, θα τα βλέπαν εδωπέρα
κι όλοι θα κράζαν: Κάντε πέρα! πέρα!
τα μάτια του πετούν φωτιές
κι η κόμη του είν’ ανεμιστή!
Ζώστε τον τρίδιπλα μπρος-πίσω
και κλείστε μ’ ιερό δέος τα μάτια ευτύς,
τι αυτός το μάννα έχει γευτεί
κι έπινε γάλα παραδείσιο.
Μετάφραση: Γ.Ν. Πολίτης
Περιοδικό «Νέα Εστία», 1 Νοεμβρίου 1946
Είχε και έναν προλογάκο στη Νέα Εστία για το πως το έγραψε και μετά ξέχασε τους υπόλοιπους στίχους από το όραμά του.
ΑπάντησηΔιαγραφή( Θα μας διαβάσει κανείς και θα νομίζει πως δεν φιλήσαμε γυναίκα, αλλά πώς να τους εξηγήσεις ότι στη θέση του Χατζηνικολάου και των άλλων μικρούτσικων παπαριών ήταν ο Ελύτης ο Ρίτσος ο Καρούζος ο Γκόρπας...)
Ναι, ρε Γιώργο. Αλλά, όπως οίκοθεν γνωρίζεις, δεν μας πολυνοιάζει τί νομίζουνε οι (όποιοι) άλλοι για μας. Και μιας και ανέφερες τον Γκόρπα - γράφει κάπου: "Εσύ είσαι κατσίκι ελληνικό / κι εγώ ελληνικό κατσάβραχο". Από μνήμης το γράφω. Νομίζω ότι είναι έτσι. Χαίρε!
ΑπάντησηΔιαγραφήκ. Κεντρωτή, ευχαριστώ για την έκπληξη. Φοβερή μετάφραση. Τι να πει κανείς!
ΑπάντησηΔιαγραφήκ. Μίχο, δε νομίζω ότι έχει φιλήσει κανείς γυναίκα καλύτερα από εμάς κι ας λένε ό,τι θέλουν οι άλλοι. Δεν είναι εγωιστικό αυτό. Είναι η πραγματικότητα. Ορίστε ένα "φιλί" από τον παλιόφιλο τον William Wordsworth:
"She Was a Phantom of Delight"
She was a phantom of delight
When first she gleamed upon my sight;
A lovely Apparition, sent
To be a moment's ornament;
Her eyes as stars of Twilight fair;
Like Twilight's, too, her dusky hair;
But all things else about her drawn
From May-time and the cheerful Dawn;
A dancing Shape, an Image gay,
To haunt, to startle, and way-lay.
I saw her upon a nearer view,
A Spirit, yet a Woman too!
Her household motions light and free,
And steps of virgin liberty;
A countenance in which did meet
Sweet records, promises as sweet;
A Creature not too bright or good
For human nature's daily food;
For transient sorrows, simple wiles,
Praise, blame, love, kisses, tears and smiles.
And now I see with eye serene
The very pulse of the machine;
A Being breathing thoughtful breath,
A Traveler between life and death;
The reason firm, the temperate will,
Endurance, foresight, strength, and skill;
A perfect Woman, nobly planned,
To warm, to comfort, and command;
And yet a Spirit still, and bright,
With something of angelic light.
@ Βαγγέλης: Γεια σου, Βαγγέλη, με τους "ασπασμούς" σου.
ΑπάντησηΔιαγραφή@ Γιώργος Μίχος: Όπως βλέπεις, Γιώργο, "πειράχτηκε" ο παλιός μου (πλην πολύ νέος ακόμα) φοιτητής, ο Βαγγέλης και διεκδικεί το δίκιο του. Το ότι είμαστε μαζί του και μαζί με όλους τους καλούς "Βαγγέληδες" του κόσμου δεν συζητείται καν.
Προκειμένου να μην "ανδροκρατείται" αυτή η σελίδα κι έχοντας διαβάσει περιεχόμενα και σχόλια περί κάλλους, ασπασμών κι ελληνικότητας, δράττομαι της ευκαιρίας να παραθέσω ένα σονέττο του μεγάλου Ουίλλιαμ, εκφράζοντας ταυτόχρονα την επιθυμία μου (σε εσάς κ. Κεντρωτή) να δω κάποια στιγμή εδώ κάτι από τον αγαπημένο μου Αλεξανδρινό, Κωνσταντίνο Καβάφη.
ΑπάντησηΔιαγραφήWhat is your substance, whereof are you made,
That millions of strange shadows on you tend?
Since every one hath, every one, one shade,
And you, but one, can every shadow lend.
Describe Adonis, and the counterfeit
Is poorly imitated after you.
On Helen's cheek all art of beauty set,
And you in Grecian tires are painted new.
Speak of the spring and foison of the year,
The one doth shadow of your beauty show,
The other as your bounty doth appear,
And you in every blessed shape we know.
In all external grace you hve some part,
But you like none, none you, for constant heart.
Με εκτίμηση και εις αναμονή δικού σας σχολίου,
Έλενα
Έλενα, κάτι θα γίνει και με την επιθυμία σου. Έχε τον νού σου. Σαν πολλοί δεν μου γίνατε, όμως, οι Αλεξανδρινοί εκ των παλαιών μου μαθητών από το Βερολίνο έως τα Χανιά;!
ΑπάντησηΔιαγραφήHier sehe ich mich gezwungen, Einspruch zu erheben: Ich bin kein "alter Schüler" bzw. "alter Student" von Ihnen, da ich nicht bei Ihnen studiert habe (das war leider unmöglich, denn ich bin in der Klassischen Philologie geschult). (Alter) Schüler von Ihnen bin ich aber doch, und wie könnte es anders sein, wenn man neugriechisch spricht und Interesse an der großen Literatur (und Ihrer anspruchsvollen Übersetzung) hat? Ich würde meinen: die akademische Lehrtätigkeit ist eine Sache, und die Wirkung, die man als Intellektueler hat eine andere. Ich persönlich lege 100mal mehr Wert auf das zweite...
ΑπάντησηΔιαγραφήCallimachus - Callimachus, darueber haben wir oftmals und endgueltig diskutiert. Allenfalls haben Sie (wie fast immer) Recht. Das wird von Ihrem altenn Lehrer.
ΑπάντησηΔιαγραφή@ Callimachus: "altenn" - gamo to pliktrologio mu kai ti wiassyni mu! Der ganze Satz lautet: "Das wird von Ihrem alten Lehrer gesagt".
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε χαρά ανακαλύπτω το blog σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟσοι φίλοι αγαπούν και τον ήχο των στίχων, θα ακούσουν δύο αναγνώσεις του "Kubla Khan" από τον Richard Pasco και από τον John Nettles, εδώ.
Έχασα επισόδεια. Στο σικχαίνω πάντα τα δημόσια του Καλλίμαχου οι γερμανικές αναφορές; Αν με βάλεις να μάθω και γερμανικά Κεντρωτή, χαλάλι σου.
ΑπάντησηΔιαγραφή@ Βαγγέλη, έτσι τα λέω,για να προκαλέσω ένδιαφέρον...
Τι ζέστα η παρέα σας.
@ filboid studge: Ευχαριστώ πολύ. Το διάβασα με καθυστέρηση.
ΑπάντησηΔιαγραφή@ Γιώργος Μίχος: Φίλε Γιώργο, ο Καλλίμαχος είναι παιδί φανατικό για γράμματα, επισκέπτης τακτικός του "Ναυτίλου". Άρα, τον ξέρεις... Όσοα για τα γερμανικά; Ποιόν άλλον έβαλα να μάθει ντώιτσικα;! Χαίρε, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση.