ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΕΙΔΑ ΕΓΩ

JAROSLAV SEIFERT

ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΕΙΔΑ ΕΓΩ

Μόνο μιά φορά είδα εγώ
ήλιο τόσο μα τόσο ματωμένον.
Κι έκτοτε ουδέποτε ξανά.
Κατέβαινε στον ορίζοντα

κι ήτανε να τον λυπάσαι
που σού ’δινε την εντύπωση
πως κάποιος είχε σπάσει την πύλη της κόλασης.
Πήγα και ρώτησα το αστεροσκοπείο
και τώρα ξέρω πια το γιατί.

Η κόλαση, το ξέρουμε, είναι παντού
και περπατάει με τα δυό της τα πόδια.
Ο παράδεισος όμως;
Ο παράδεισος ίσως να μην είναι τίποτ’ άλλο
πάρεξ ένα χαμόγελο
που περίμενε καιρό πολύ να σκάσει,
ή και δύο χείλη
που ψιθυρίζουν τ’ όνομά μας.
Κι έπειτα εκείνη η σύντομη στιγμή η ιλιγγιώδης
οπού και μας επιτρέπεται να ξεχάσουμε χωρίς πολλά-πολλά
την κόλαση εκείνη.

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΡΙΛΚΕ!

RAINER MARIA RILKE


HERBSTTAG

Herr, es ist Zeit. Der Sommer war sehr groß.
Leg deinen Schatten auf die Sonnenuhren,
und auf den Fluren lass die Winde los.

Befiehl den letzten Früchten, voll zu sein;
gib ihnen noch zwei südlichere Tage,
dränge sie zur Vollendung hin, und jage
die letzte Süße in den schweren Wein.

Wer jetzt kein Haus hat, baut sich keines mehr.
Wer jetzt allein ist, wird es lange bleiben,
wird wachen, lesen, lange Briefe schreiben
und wird in den Alleen hin und her
unruhig wandern, wenn die Blätter treiben.

21.9.1902, Paris

ΑΝΘΙΖΑΝ ΣΤΗΘΙΑ ΚΑΙ ΝΕΡΑ

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΖΩΤΟΣ

ΑΝΘΙΖΑΝ ΣΤΗΘΙΑ ΚΑΙ ΝΕΡΑ

Τώρα σωπαίνω

Δεν πρόφτασα τους κήπους να σε βρω

Νερά του φεγγαριού πλημμύρισαν τ’ αραποσίτια

Έκαιγες τα μαλλιά σου στ’ ανοιχτά παράθυρα

Μύριζαν ανεμώνες του νερού κι Απρίλη

Το χέρι σου έφεγγε στον ουρανό

άστρο παλιό

όλο γαρίφαλο και πίκρα

Ασπροφορούσες κι έπλεες ξέπλεκη μες στο αίμα

Πένθιμος ουρανός κατεβασιές νερού

και βλέπω γύρω ν’ αναθρώσκουν χόρτα μυστικά

και μαύρα άλογα

με μουσικές και απειλές αφρών στο στόμα

Ύστερα ώς τα ξημερώματα

άνθιζαν στήθια και νερά

Από το βιβλίο: Αποστόλης Ζώτος, «Πέπλα αίματος», Εκδόσεις Ελεγείο, Κόνιτσα 1987, σελ. 55.

ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ Ο ΝΗΛ ΓΙΑΝΓΚ

ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ Ο NEIL YOUNG: DON’T LET IT BRING YOU DOWN

[ΣΩΠΑΣΕ ΜΩΡΟ ΜΟΥ]

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΥΡΗΣ

[ΣΩΠΑΣΕ ΜΩΡΟ ΜΟΥ]

Σώπασε μωρό μου.

Η μαμά είναι εδώ.

Η μαμά θα σου πει το

παραμύθι που σου αρέσει.

Ένα παραμύθι που ποτέ δεν

κατάφερες ν’ ακούσεις

ολόκληρο, γιατί πάντοτε σ’

έπαιρνε ο ύπνος λίγο πριν το

τέλος.

Κι έτσι, κάθε μέρα άκουγες

το ίδιο παραμύθι.

Από το βιβλίο: Χρήστος Κουρής, «Μια τρύπα στο Κελί», [Κέρκυρα] 2014, σελ. 109.

ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΦΟΡΙΑ

PIERRE REVERDY

ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΦΟΡΙΑ

Η εσπέρα βασιλεύει κλείνει κάποια πόρτα

Είμαστε στην άκρην-άκρη του δρόμου

Στη σκιά

   κοντά στο ρυάκι που τά ’χει όλα μαζεμένα

Αν υπάρχει ακόμα φως

    Ξεκινά η γραμμή προς το άπειρο

Το νερό ανεβαίνει σαν τη σκόνη

    Η σιωπή κλείνει τη νύχτα

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ Ο ΝΙΝΟ ΤΑΡΑΝΤΟ

Ανάρτησή μου στο γιουτιούμπ

ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ Ο NINO TARANTO


AGATA

Io mme metto 'o steccadente in bocca
pe' nun fumá.
Nun ce veco e nun mm'accatto 'e llente
pe' sparagná.

Vivo solo col mensile
d'impiegato comunale,
spacco 'a lira e spacco 'o soldo,
spacco pure 'o "duje centè'".

Spacco 'e scarpe e nun m' accatto
pa' te fa' fa' lusso a te
e tu, invece, te la intendi
col padrone di un caffè.

Agata! Tu mi capisci?
Agata! Tu mi tradisci!
Agata! Guarda! Stupisci!
Com'è ridotto quest'uomo per te!

Mm'accattaje nu cappelluccio tuosto
tre anne fa.
E, 'a tre anne, 'o tengo sempe 'ncapa.
Nun c'è che fá.

Stu vestito grigio scuro,
s'è cambiato di colore,
mo s'è fatto verde chiaro.
Era n'abito 'e papá.

E mm'ha ditto 'o cusetore:
"Nun v'o pòzzo arrevutá,
ll'aggio troppo arrevutato.
Ve cunziglio d''o jettá".

Agata! Tu mi capisci?
Agata! Tu mi tradisci!
Agata! Guarda! Stupisci!
Ch'è ridotto quest'uomo per te!

Ho ridotto il pasto giornaliero,
sempre per te.
'A matina, nu bicchiere d'acqua
senza cafè!

Vèngo â casa e nun te trovo,
'o purtiere tene 'a chiave.
- Dov'è andata? -
- A' sala 'e ballo!

Mi commuovo e penzo che
te facive 'a partetella
tutt''e ssere, 'nziem'a me.
Mo mme faccio 'o sulitario,
guardo in cielo e penzo che:

Agata! Tu mi capisci?
Agata! Tu mi tradisci!
Agata! Guarda! Stupisci!
Ch'è ridotto quest'uomo per te!

Agata!
Guarda! Stupisci!
Eh! Stupisci!
Ch'è ridotto quest'uomo per te!

Olé, e' fini'!

Στίχοι: Gigi Pisano.

Μουσική: Giuseppe Cioffi.

Τραγούδι του 1937.

ΑΛΦΟΝΣΟ ΓΚΑΤΤΟ!

ALFONSO GATTO

DENTRO L’AMORE

Al segno che ti dà la stanza sciogli
sulla parete l’ombra dei capelli,
le braccia alzate, la flessuosa voglia
d’avermi, e già dal ridere mi volti
nella raffica buia, mi cancelli
per affiorare dal lamento vano.
Smarrita, nel cercarmi con la mano,
nel distinguermi il volto, grata, piena
d’aperto e poi ripresa dalla lena
della dolcezza, calma a poco a poco
come in un lungo brivido. Dal gioco
degli occhi che balbettano mi ridi
sul petto a colpi di piccoli gridi.

ΠΑΙΖΕΙ Ο ΡΟΒΕΡΤΟ ΓΚΡΕΛΑ

Ανάρτησή μου στο γιουτιούμπ

ΠΑΙΖΕΙ Ο ROBERTO GRELA: TRISTE

ΣΥΝΝΕΦΙΑΣΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΓΙΩΤΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΣΥΝΝΕΦΙΑΣΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

Ξεχασμένα τζουκ-μποξ σ’ αδειανά καφενεία

και η παλιά πελατεία

φωτογραφία στον τοίχο.

Ξεχασμένα τζουκ-μποξ

χωρίς ήχο.

Θυσίαζα σε σας το χαρτζιλίκι μου.

Και τί δε θα θυσίαζα και τώρα

που έμεινε η Κυριακή

σαν καλαμιά

στον κάμπο.

Από το βιβλίο: Γιώτα Αργυροπούλου, «Νερά απαρηγόρητα», Πλανόδιον, Αθήνα 2004, σελ. 30.

Σ’ ΕΣΕΝΑ ΕΜΕΝΑ ΒΛΕΠΩ...

MICHELANGELO BUONARROTI (1475-1564)

Σ’ ΕΣΕΝΑ ΕΜΕΝΑ ΒΛΕΠΩ...

Σ’ εσένα εμένα βλέπω· και φωνάζω από μακριά οιστρη-

λατούμενος στον ουρανό, μιας κι ήρθα από ’κει πάνω

Κι αφού το κάλλος σου με δόλωσε, σ’ εσένα φτάνω

ψηλά, σαν ψάρι κι εγώ που πήγε να πιαστεί στ’ αγκίστρι.

Αν μια καρδιά κοπεί στα δυό, θα δείχνει δεν θα δείχνει

πως ζεί· μα εσέ σ’ το δείξαν και τα δυό της τα κομμάτια.

Το ξέρεις: ό,τι λίγο μένει νά ’μαι δεν το ορίζω.

Δυό πράγματα αν ζητά η ψυχή, του πρώτου ψάχνει τα ίχνη·

να ζήσω αν θέλω, πρέπει ν’ αγαπώ τα δυό σου μάτια –

τι εγώ είμαι ξύλο απλό, ενώ εσύ ’σαι ξύλο και πυρ αείζωο.

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

********************

DI TE ME VEGGO E DI LONTAN MI CHIAMO

Di te me veggo e di lontan mi chiamo
per appressarm’al ciel dond’io derivo,
e per le spezie all’esca a te arrivo,
come pesce per fil tirato all’amo.

E perc’un cor fra dua fa picciol segno
di vita, a te s’è dato ambo le parti;
ond’io resto, tu ’l sai, quant’io son, poco.
E perc’un’alma infra duo va ’l più degno,
m’è forza, s’i’ voglio esser, sempre amarti;
ch’i’ son sol legno, e tu se’ legno e foco.

ΣΗΜΕΡΑ

ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

ΣΗΜΕΡΑ

Είναι κιόλας δυό μέρες που δεν πρόσθεσες λέξη στο ημερολόγιο

   της συγνεφιάς
είναι δυό μέρες που φύσηξε ζεστός ένας κατακόκκινος άνεμος απ’

   τη μεριά της θάλασσας
φύσηξε κ’ έφερε μαζί του τις φωνές των μακρινών συντρόφων
φύσηξε και βάφτηκε απ’ το γέλιο των αδερφών μας
φύσηξε πάνω απ’ τις χώρες της λευτεριάς.
Έλα ν’ ανοίξουμε διάπλατα τα ρουθούνια μας και να ρουφήξουμε

   την καλοσύνη του σαν ένα ποτήρι φως.
Στ’ αυτιά μας φτάνει η μουσική του καλοκαιριού και το ποδοβολητό

   της καβαλάρισσας πρωτοχρονιάς.
Ένα μικρό τζιτζίκι μπλέχτηκε στα μαλλιά μας κ’ έχουμε τις τσέπες

   μας γεμάτες τριαντάφυλλα στο σχήμα του πεντάγωνου άστρου.
Μένεις πίσω εαυτέ μας στο λαχανιασμένο τούτο ανέβασμα.
Πώς να προφτάσεις;
Πού να καταλάβεις;
Και μεις σε βγάζουμε σαν ένα βρεγμένο πανωφόρι και σε κρεμάμε

   ν’ αχνίζεις στον κρύο διάδρομο της λησμονιάς μας.
Κ’ έτσι αλαφροί
με τη βουή του καλόκαρδου άνεμου στα στήθια
με το βλέμμα να ταξιδεύει πάνω από θάλασσες και σύνορα
προχωρούμε μ’ ολόρθη την καρδιά μας
εμείς οι σκληροί κι ατσαλένιοι
και λέμε και πάλι
πως δεν μπορεί
δε γίνεται –
η νίκη θά ’ναι δική μας.

Από το βιβλίο: Άρης Αλεξάνδρου, «Ποιήματα (1941-1974)», Β΄ έκδοση, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 1981, σελ. 21.

ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ Ο ΕΝΤΣΟ ΦΟΥΣΚΟ

ENZO FUSCO


NAPULE CA SE NE VA!...

E só' sbarcate 'nterra Marechiaro
doje cumitive 'e vascio â Sanitá:
Só' doje coppie 'e 'nnammurate,
doje maeste 'ngannaccate
cu 'e marite e nu cumpare
viecchio "capo 'e suggitá"

E che tavula speciale:
'nterra 'o cato cu 'a frutta e 'o vino,
nu mellone dint''a cantina,
'o cumpare dint''a cucina
ca "discute" c 'a "principale".

E 'a luna guarda e dice:
"Si fosse ancora overo!
Chisto è 'o popolo 'e na vota:
gente semplice e felice...
chist'è Napule sincero
ca pur'isso se ne va..."

Pigliano posto e già se fanno 'a croce,
comm'è ll'usanza, primma 'e accumminciá...
Il cumpare ch'è 'struito,
fa nu brínnese "in pulito"...
Lle risponne, a una voce,
tutt''a tavula: "Addó' va!"

'A sié Rosa ca se cunzòla
pe' sti "suone" ca só' venute...
pe' 'sta voce ch'è "fina e bella",
p''a canzone ch'è "Palummella"...
...Palummella ca zómpa e vola...

E 'a luna guarda e dice:
"Si fosse ancora overo!
Chisto è 'o popolo 'e na vota:
gente semplice e felice...
chist'è Napule sincero
ca pur'isso se ne va..."

'E ttre famiglie tornano vucanno,
nu poco fatte a vino tutt'e tre...
'A varchetta 'e ccunnuléa,
na maesta scapuzzéa...
Il cumpare parla 'e quanno...
quanno 'o guappo era nu rre...

'E ffigliole, pe' sottaviento,
mo se fanno na zuppetella

E 'a luna guarda e dice:
"Si fosse ancora overo!
Chisto è 'o popolo 'e na vota:
gente semplice e felice...
chist'è Napule sincero
ca pur'isso se ne va..."
cu 'e taralle 'int'a ll'acqua 'e mare...
Ll'acqua smòppeta, fragne e pare
ca 'e mmanelle só' tutte 'argiento...

ΡΕΝΕ ΣΑΡ!

RENÉ CHAR

FEUILLETS D’HYPNOS

1 - Autant que se peut, enseigne à devenir efficace, pour le but à atteindre mais pas au delà. Au delà est fumée. Où il y a fumée il y a changement.

10 - Toute l’autorité, la tactique et l’ingéniosité ne remplacent pas une parcelle de conviction au service de la vérité. Ce lieu commun, je crois l’avoir amélioré.

56 - Le poème est ascension furieuse; la poésie, le jeu des berges arides.

59 - Si l'homme ne fermait pas souverainement les yeux, il finirait par ne plus voir ce qui vaut d'être regardé.

63 - On ne se bat bien que pour les causes qu’on modèle soi-même et avec lesquelles on se brûle en s’identifiant.

69 - Je vois l'homme perdu de perversions politiques, confondant action et expiation, nommant conquête son anéantissement.

83 - Le poète, conservateur des infinis visages du vivants.

104 - Les yeux seuls sont encore capables de pousser un cri.

115 - Au jardin des Oliviers, qui était en surnombre?"

127 - Viendra le temps où les nations sur la marelle de l’univers seront aussi étroitement dépendantes les unes des autres que les organes d’un même corps, solidaires en son économie. Le cerveau, plein à craquer de machines, pourra-t-il encore garantir l’existence du mince ruisselet de rêve et d’évasion? L’homme, d’un pas de somnambule, marche vers les mines meurtrières, conduit par le chant des inventeurs…

129 - Nous sommes pareils à ces crapauds qui dans l'austère nuit des marais s'appellent et ne se voient pas, ployant à leur cri d'amour toute la fatalité de l'univers.

152 - Le silence du matin. L'appréhension des couleurs. La chance de l'épervier.

172 - Je plains celui qui fait payer à autrui ses propres dettes en les aggravant du prestige de la fausse vacuité.

177 - les enfants réalisent ce miracle adorable de demeurer des enfants et de voir par nos yeux.

205 - Le doute se trouve à l’origine de toute grandeur. L’injustice historique s’évertue à ne pas le mentionner. Ce doute-là est génie. Ne pas le rapprocher de l’incertain qui, lui, est provoqué par l’émiettement des pouvoirs de la sensation.

226 - Un jugement qui engage ne fortifie pas toujours.

227 - L'homme est capable de faire ce qu'il est incapable d'imaginer. Sa tête sillonne la galaxie de l'absurde.

231 - Peu de jours avant son supplice, Roger Chaudon me disait: “Sur cette terre, on est un peu dessus, beaucoup dessous. L’ordre des époques ne peut être inversé. C’est au fond ce qui me tranquillise, malgré la joie de vivre qui me secoue comme un tonnerre…

237 - Dans nos ténèbres, il n'y a pas une place pour la Beauté. Toute la place est pour la Beauté.

Η ΜΟΥΣΙΚΗ

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ

Η ΜΟΥΣΙΚΗ

  Καμιά φορά τα βράδια, ιδιαίτερα όταν βρέχει, ο νους μου ταξιδεύει – πιο συχνά στα παιδικά μου χρόνια. Και τότε ξεπροβάλλει ο καθηγητής του βιολιού. Φορούσε μια ξεθωριασμένη ρεντιγκότα και μια περούκα μαδημένη – γελούσαμε μαζί του. Αλλά όταν μετά το μάθημα έμπαινε η μητέρα στην κάμαρα (για χάρη της ίσως) έπαιζε κάτι διαφορετικό – μια μελωδία ήρεμη και σοβαρή που μας έκανε να σοβαρευόμαστε κι εμείς άξαφνα, σα να μαντεύαμε αόριστα ότι στο βάθος η μουσική δεν είναι πάθος ή όνειρο, νοσταλγία ή ρεμβασμός,

  αλλά μιά άλλη δικαιοσύνη.

Από την ποιητική συλλογή: «βιολέτες για μια εποχή» (1985).

Από το βιβλίο: Τάσος Λειβαδίτης, «Ποίηση», τόμος τρίτος, Κέδρος, Αθήνα 1988, σελ. 284.

ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΒΑΤΙΣΣΑ

CHARLES BAUDELAIRE

ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΒΑΤΙΣΣΑ

Ούρλιαζε η στράτα, μυριοθορυβούσε ολόγυρά μου.

Ψηλή, λιγνή, στα μαύρα βουτηγμένη, αρχοντική

Θλίψη, σηκώνοντας οκνά τη φούστα, από κοντά μου

Πέρασε μια γυναίκα με περπατησιά απαλή

Ευγενικιά και λυγερή, μ’ αγαλματένια κάλλη.

Κι έπιν’ αχόρταγος εγώ, παράξενος εκεί,

Στο βλέμμα της, θολό ουρανό, που βράζ’ η ανεμοζάλη,

Τη γλύκα τη μαργωτική, τη φόνισσα ηδονή.

Μια αστραπή... κι η νύχτα ευθύς! – Ω! να ξανανιώσω

Μ’ έκανες έξαφνα, ωραία μου γοργοπεραστική,

Στην αιωνιότητα πια μόνο θα σ’ ανταμώσω;

Αλλού, πολύ μακριά από δω! κι ίσως ποτέ! Ποιός ξέρει

Πού σε πηγαίνει εσέ, πού εμένα ο δρόμος θα με φέρει,

Ω εσύ που θα σ’ αγάπαγα, ω που τό ’ξερες εσύ!

Μετάφραση: Κλέων Παράσχος.

Από το βιβλίο: Charles Baudelaire, «Εικοσιοκτώ ποιήματα», επιλογή – μετάφραση Κλέων Παράσχος, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα 1999, σελ. 98-99.

*****************

A UNE PASSANTE

La rue assourdissante autour de moi hurlait.
Longue, mince, en grand deuil, douleur majestueuse,
Une femme passa, d'une main fastueuse
Soulevant, balançant le feston et l'ourlet ;

Agile et noble, avec sa jambe de statue.
Moi, je buvais, crispé comme un extravagant,
Dans son oeil, ciel livide où germe l'ouragan,
La douceur qui fascine et le plaisir qui tue.

Un éclair... puis la nuit ! - Fugitive beauté
Dont le regard m'a fait soudainement renaître,
Ne te verrai-je plus que dans l'éternité ?

Ailleurs, bien loin d'ici ! trop tard ! jamais peut-être !
Car j'ignore où tu fuis, tu ne sais où je vais,
Ô toi que j'eusse aimée, ô toi qui le savais !