ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ
ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ
Στον Οδυσσέα Ελύτη
Δε δίνω αίμα στις φλέβες των πουλιών
και τα ποτάμια μου κρατήσαν τα νερά τους
επάνω στα ψηλά βουνά τρεις βίγλες έχω στήσει
μεσ’ στη σπηλιά μου φύλαξα τους αετούς
Ελάτε βγήτε στον κάμπο περιστέρια μου
με τις γαλάζιες κορδέλες στο λαιμό σας
ελάτε βγήτε με το φεγγάρι στην καρδιά
σα θα σηκώσω την ταφόπετρά μου
Αργοπεθαίνουν γύρω μου τ’ άλλα πουλιά
ελάτε βγήτε στον κάμπο περιστέρια μου
ελάτε βγήτε σφαγμένα περιστέρια μου
Από το βιβλίο: Μίλτος Σαχτούρης, «Ποιήματα 1945-1971», Κέδρος, Αθήνα 1977.
ΓΙΑ ΤΟN ΣΤΑΧΤΟΥΡΗ
ΑπάντησηΔιαγραφήΤις νύχτες που μας πάνε τα φιλιά
Ταξίδι ως την όγδοη Σελήνη
Σε βρήκα να ρωτάς κάτι πουλιά:
Ο ουρανός τι ώρα απόψε κλείνει;
R
Απόψε που διψάς για ουρανό
Που να σου παραγγείλω ένα φεγγάρι
Που να βρω ένα καράβι γιορτινό
Στ’ αστέρια δρομολόγιο να μας πάρει
Αρχίζει το ταξίδι της χαράς
Χιονίζει μες τα μάτια μας χρυσάφι
Το αίμα το ζεστό σου να φοράς
Στο χιονισμένο του ουρανού χωράφι
@ Μένανδρος: Το αναρτώ πάραυτα στην κύρια σελίδα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΈνας φίλος μου μού εκμυστηρεύθηκε κάποτε την εξής φοβία: αναρωτιόταν μήπως ολάκερος ο κόσμος είναι ένα ίδρυμα, του οποίου μοναδικό πειραματόζωο ο ίδιος. Φοβόταν μήπως όλοι είμαστε επιστήμονες που τον μελετούν και τον δοκιμάζουν.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌταν διαπιστώνω την εκτίμηση του οιουδήποτε για την ποίηση του Σαχτούρη, ξαναθυμάμαι τη διήγηση του φίλου μου. Αισθάνομαι, με τη σειρά μου, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν συνεννοηθεί να μου λένε αυτό που καταστρατηγεί κάθε συνιστώσα της λογικής, για να με περιγελάσουν άναυδο.
Με θυμάμαι να διαβάζω:
Με το μπαμπάκι του θανάτου
αχόρταγο
Ανοίγει μια μεγάλη τρύπα
στο φεγγάρι
Ένα παιδί πεθαίνει
Σα μεγάλα μαύρα μυρμήγκια
μια πομπή-κηδεία στο φεγγάρι
Εν' άλλο παιδί
ρίχνει μια πέτρα
και σπάζει το φεγγάρι
ή
Κάθε μέρα πέφτει
ένα μαύρο πέπλο
που το καίει ο ήλιος
το βράδυ
το φεγγάρι το ματώνει
κάθε βράδυ κερδίζω κερδίζω
ο θάνατός μου
απλώνει το χέρι
κάθε βράδυ κερδίζω κερδίζω
ή
Γκρίζος ουρανός
γκρίζος ουρανός
ουρλιαχτά
ουρλιάσματα
σπίτια σακαταμένα
μεσ' στις καρδιές
σκοτεινοί βρόχοι
βράχοι από γυαλί
αόρατα κόκκινα
τραγούδια
και να αναρωτιέμαι με τον γνησιότερο των τρόπων αν είναι πράγματι στραβός ο γιαλός ή στραβά αρμενίζω. Δεν έχω νιώσει έτσι για κανένα άλλο ποιητή- ότι, δηλαδή, τα γραφτά του δε διαφέρουν σε τίποτα από τα στιχάκια του μέσου μαθητή του γυμνασίου.
Είχα εκπλαγεί, θυμάμαι, διαβάζοντας τις επικρίσεις του Γιάννη Δάλλα για το Άξιον Εστί. Όταν, όμως, διάβασα την του ιδίου αποθέωση της ποιητικής Σαχτούρη, παραιτήθηκα. Δεν ξέρω αν η ποίηση αυτή είναι αρχετυπική-ίσως, τελικά, οι άλλοι να ξέρουν καλύτερα από μένα. Αυτό που σίγουρα ισχύει είναι ότι τέτοια, αρχετυπική, είναι η απορία μου.
@ churchwarden: Ο Σαχτούρης δεν ανήκει στις πρώτες προτιμήσεις μου. Προτιμώ αίφνης τον Γκέορκ Τρακλ ή τον Ντύλαν Τόμας, από τους οποίους έχει αρκετά (και ιδιότυπα) επηρεαστεί. Όμως, είναι ποιητής! Τα ποιήματά του κατ' εξοχήν διαβάζονται... αναγιγνώσκονται... διδάσκονται από σκηνής και παίζονται. Και βεβαίως είναι πολύ δύσκολο να γράψει ένας "μεγάλος" σαν παιδί του Δημοτικού. Κάπως έτσι ζωγράφιζε ο Πάουλ Κλέε... Δια δείτε το (και) έτσι. Καλημέρα.
ΑπάντησηΔιαγραφή@γιώργος κεντρωτής: Θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω. Το κατά πόσο τα ποιήματα κάποιου αναγιγνώσκονται, παίζονται, διδάσκονται και, γενικώς, επιπλέουν, έχει να κάνει, κατά τη γνώμη μου, αποκλειστικώς με τους μηχανισμούς ανάδειξης της ποίησης. Οι τελευταίοι, με τη σειρά τους, έχουν να κάνουν με αρχέγονα ένστικτα, όπως της ιδιοκτησίας και της επιβίωσης. Στα δικά μου μάτια, όσο εσφαλμένο είναι να λέμε για τον πλούσιο ότι είναι καλός άνθρωπος, το ίδιο (και περισσότερο) εσφαλμένο είναι να λέμε για κάποιον ότι είναι ποιητής επειδή επιπλέει. Δε λέω, βέβαια: η τύχη και οι επιβιωτικές ικανότητες κάποιου είναι που τον τοποθετούν στο θώκο που καταλαμβάνει (εν προκειμένω, το θώκο του διακριθέντος ποιητή). Έτερον, όμως, θέμα η οντολογική αποτίμηση. Αν παραδεχόμουν για τον Σαχτούρη ότι είναι ποιητής επειδή διαβάζεται, θα έπρεπε να το παραδεχθώ για όλους όσους διαβάζονται (υποθέτω ότι τούτο, ούτε κι εσείς το παραδέχεστε). Επίσης, ενδεχομένως να έπρεπε να παραδεχθώ και διόλου κολακευτικά πράγματα για όσους δε διαβάζονται (πράγμα που δε θεωρώ σωστό και, υποπτεύομαι, ούτε κι εσείς). Το περί "παιδικότητας", τέλος, δεν είναι δικό μου. Κριτικοί είναι εκείνοι που αναφέρονται σε αυτήν σε σχέση με την ποίηση του Σαχτούρη-μόνο που εκείνοι ομιλούν, υποθέτω, μεταφορικώς, ενώ εγώ κυριολεκτώ.
ΑπάντησηΔιαγραφή@ churchwarden: Θα διαφωνήσουμε, αλλά δεν πειράζει. Αλλά δεν διαφωνούμε και ... πολύ. Μη λησμονάτε να υπολογίσετε στην αποτίμησή μου αυτό που τόνισα ιδιαιτέρως. Είναι θέμα γούστου. Το ξαναλέω. Μου πάει. Και μου αρέσει, που μου πάει. Αλλά μέχρι εκεί - στοπ! Δεν ανήκει στις πρώτες προτιμήσεις μου - επ' ουδενί. Για την παιδικότητα; - κυριολεκτώ, φίλτατε! Μου αρέσουν τα μεγάλα παιδιά που γράφουν έτσι. Δεν μου αρέσουν τα μεγάλα παιδιά που γράφουν τέτοια. Εκεί καθαρίζει το γούστο. Ο Τρακλ είναι για μένα ο κανόνας αυτού του ύφους - ο αξεπέραστος.
ΑπάντησηΔιαγραφή