Τετάρτη 14 Μαρτίου 2007
ΤΡΙΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ
Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ
ΟΤΑΝ ΔΙΕΓΕΙΡΟΝΤΑΙ
Προσπάθησε να τα φυλάξεις, ποιητή,
όσο κι αν είναι λίγα αυτά που σταματιούνται.
Του ερωτισμού σου τα οράματα.
Βάλ' τα, μισοκρυμμένα, μες τες φράσεις σου.
Προσπάθησε να τα κρατήσεις, ποιητή,
όταν διεγείρονται μες το μυαλό σου
την νύχτα, ή μες την λάμψι του μεσημεριού.
Η ΠΡΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΠΩΛΕΙΟΥ
Κοντά σε μια κατάφωτη προθήκη
καπνοπωλείου εστέκονταν, ανάμεσα σ' άλλους πολλούς.
Τυχαίως τα βλέμματά των συναντήθηκαν,
και την παράνομην επιθυμία της σαρκός των
εξέφρασαν δειλά, διστακτικά.
Έπειτα, ολίγα βήματα στο πεζοδρόμιο ανήσυχα -
ως που εμειδίασαν, κ' ένευσαν ελαφρώς.
Και τότε πια το αμάξι το κλεισμένο...
το αισθητικό πλησίασμα των σωμάτων•
τα ενωμένα χέρια, τα ενωμένα χείλη.
ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ
Τον μοιάζει βέβαια η μικρή αυτή,
με το μολύβι απεικόνισίς του.
Γρήγορα καμωμένη, στο κατάστρωμα του πλοίου•
ένα μαγευτικό απόγευμα.
Το Ιόνιον Πέλαγος ολόγυρά μας.
Τον μοιάζει. Όμως τον θυμούμαι σαν πιο έμορφο.
Μέχρι παθήσεως ήταν αισθητικός,
κι αυτό εφώτιζε την έκφρασί του.
Πιο έμορφος με φανερώνεται
τώρα που η ψυχή μου τον ανακαλεί, απ' τον Καιρό.
Απ' τον Καιρό. Είν' όλ' αυτά τα πράγματα πολύ παληά -
το σκίτσο, και το πλοίο, και το απόγευμα.
Ετικέτες
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ,
ΚΑΒΑΦΗΣ
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Ααα!! Herrlich!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜιας και μου κάνατε τη χάρη, κ. Κεντρωτή, θα σας αποκαλύψω (όπως και στο ευρύτερο "κοινό" του μπλογκ) κάποιο συλλογισμό μου όσον αφορά τον αγαπημένο μου Αλεξανδρινό. Αν κι έχω διαβάσει αρκετά γι' αυτόν κι έχω παρεβρεθεί σε βραδιές ποίησης προς τιμήν του, δε γνωρίζω να έχει υποθεί ποτέ κάτι τέτοιο κι ως προϊόν λοιπόν δικής μου σκέψης...all rights reserved!Αστειεύομαι.
Σκέφτηκα λοιπόν το εξής: έχοντας δεδομένο το έργο και τη ζωή του Καβάφη και μελετώντας το έργο και τη ζωή του Κάφκα, παρατήρησα ότι αυτά, κατά κάποιον τρόπο, είναι παράλληλα και στους δύο, ότι υπάρχουν πολλές ομοιότητες κι ότι, τέλος, ο Κάφκα θα μπορούσε να θεωρηθεί ο γερμανόφωνος Καβάφης κι αντιστρόφως ο Καβάφης ο ελληνόφωνος Κάφκα.
Κι οι δύο υπήρξαν (απλοί) υπάλληλοι, δυσαρεστημένοι με τη ζωή τους και με προβλήματα οικογενειακής φύσεως (ο μεν Κάφκα είχε μεγάλο πρόβλημα με τον πατέρα του -έχουν δημοσιευτεί μάλιστα γράμματά του στον πατέρα του, στα οποία αποτυπώνεται αυτή η προβληματική σχέση και τα οποία δεν παραδόθηκαν ποτέ στον πατέρα-, ο δε Καβάφης έμεινε σε ηλικία 7 ετών ορφανός από πατέρα).
Χαρακτηριστικό γνώρισμα δε και των δύο είναι ότι δεν είχαν σκοπό, ούτε ήθελαν να εκδώσουν τα έργα τους. Ο Κάφκα είχε δώσει εντολή να καούν τα χειρόγραφά του μετά το θάνατό του (ευτυχώς που είχε έναν καλό φίλο που φρόντισε για την υστεροφημία του), ενώ στο σπίτι του Καβάφη βρέθηκαν -επίσης μεταθανατίως- ολόκληρα μπαούλα γεμάτα χειρόγραφα, τα οποία ο ίδιος (ως τελειομανής που ήταν) δεν εκτιμούσε και τα θεωρούσε είτε ατελή είτε ανάξια λόγου.
Τέλος, μπορούν να θεωρηθούν σύγχρονοι, καθώς έζησαν κι έγραψαν την ίδια εποχή.
Κάπως μακροσκελές το σχόλιό μου εδώ, αλλά θα μπορούσα κάλλιστα να γράψω διδακτορική διατριβή επί του θέματος..Ο μελλοντικός επόπτης τι γνώμη έχει?
Αφού παρέθεσα ένα συγκριτικό προφίλ του Αλεξανδρινού, ας μου επιτραπεί να συμπληρώσω το προηγούμενο σχόλιο με το αυτοβιογραφικό προφίλ του που έχει ως εξής:
ΑπάντησηΔιαγραφή"Είμαι Κωνσταντινοπουλίτης την καταγωγήν, αλλά εγεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια -σ' ένα σπίτι της Οδού Σερίφ• μικρός πολύ έφυγα, και αρκετό μέρος της παιδικής μου ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία. Κατόπιν επεσκέφθην την χώραν αυτήν μεγάλος, αλλά για μικρόν χρονικό διάστημα. Διέμεινα και στην Γαλλία. Στην εφηβική μου ηλικίαν κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην Κωνσταντινούπολι. Στην Ελλάδα είναι πολλά χρόνια που δεν επήγα.
Η τελευταία μου εργασία ήταν υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το Υπουργείον των Δημοσίων Έργων της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά, Γαλλικά, και ολίγα Ιταλικά."
Επειδή αρκετά, ως εδώ, σχολίασα, αφήνω το σχολιασμό αυτού του αυτοβιογραφικού σημειώματος σ' εσάς...
Χαιρετισμούς!
Χαίρε Έλενα. Άκρως ενδιαφέροντα τα γραφόμενά σου και, εφόσον εν τοις πράγμασιν αποδεικνύονται, συνιστούν ερμηνευτικό κώδικα. Οφείλω να σου ομολογήσω κάτι που μάλλον δεν το περιμένεις: Δεν "πολυξέρω" τον Κάφκα! Ναί, όπως το διάβασες! Και μη μου κακιώσεις, αλλά από όσο -λίγο, ελάχιστα- τον ξέρω, σου αποκαλύπτω ότι δεν μου πολυαρέσει! Αυτό, ωστόσο, σου δίνει την ευκαιρία να μου τον μάθεις (ακόμη και εν συνδυασμώ προς τον Καβάφη) και να μου αλλάξεις την αισθητική γνώμη. Ο Doktorvater μίλησε!
ΑπάντησηΔιαγραφή@ κ. Κεντρωτής
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ αλήθεια είναι ότι δεν είναι δύσκολο να μην αρέσει σε κάποιον ο Κάφκα. Είναι ιδιαίτερος -όπως κάθε συγγραφέας άλλωστε-, μόνο που η ιδιαιτερότητά του είναι πολύ μεγαλύτερη. Είναι σχεδόν αναμενόμενο να μην αρέσει ο Κάφκα σε κάποιον που θαυμάζει για παράδειγμα το Σολωμό (και κάθε "Σολωμό"), καθώς, ενώ τα έργα του Σολωμού τα διακατέχει πνεύμα ηρωικό, λυρικό κι άκρως αισθητικό-αισθησιακό και προκαλούν πνευματική ανάταση, ο Κάφκα εκθιάζει ό,τι το πιο μικρό και μικρόψυχο, ταπεινό, απαίσιο, ντροπιαστικό, όμως ταυτόχρονα τόσο ανθρώπινο...
Σ' έναν έρωτα ο Κάφκα δε θα περιέγραφε το "αντικείμενο" του πόθου του σαν να περιέγραφε την Αφροδίτη της Μήλου, ούτε θα χρησιμοποιούσε λόγια ρομαντικά και χρώματα του ηλιοβασιλέματος, αλλά μάλλον θα εστίαζε στην άλλη όψη του, δηλαδή στον πόνο, στο αίσθημα της απουσίας, της έλλειψης κλπ.
Ο Κάφκα είναι σκοτεινός, απαισιόδοξος, λυπημένος και λυπητερός και ταυτόχρονα απίστευτα ρεαλιστικός (και νατουραλιστικός).Τόσο ρεαλιστικός μάλιστα που ο ρεαλισμός του αυτός ενοχλεί τον αναγνώστη.
Προσωπικά πιστεύω ότι είναι σημαντικός λογοτέχνης, μόνο που τα έργα του δεν προορίζονται να διαβαστούν προς τέρψη, αλλά προς προβληματισμό.Δεν είναι, σαν να λέμε, για την ξαπλώστρα στη θάλασσα, αλλά για την καρέκλα του γραφείου.
Προτείνω, πάντως, τη "Μεταμόρφωση" (και καλύτερα από το πρωτότυπο), όπου εκεί φαίνεται, πιστεύω, η δεξιοτεχνία του. Είναι απίστευτη η ακρίβεια και η λεπτομέρεια με την οποία περιγράφει τη ζωή ως σκαθάρι (Käfer) κάνοντας τον αναγνώστη ν' αναρωτιέται μήπως όντως ο ίδιος είχε μεταμορφωθεί!
Ελπίζω το σχόλιο αυτό να είναι κάπως κατατοπιστικό και να δίνει μια καλή γενική εντύπωση.Σχόλια, αντιρρήσεις και συμπληρώσεις ευπρόσδεκτα!
Συνάντησα σήμερα τον κ. Αντώψνη Παπαϊωάννου, για τον οποίο πολλάκις έχει αναφερθεί ο κ. Κεντρωτής και μου έδωσε ένα τραγούδι του για τον Καβάφη, από μια σειρά τραγουδιών του αφιερωμένα σε ποιητές. Μου ζήτησε να σας το παραθέσω και το αφιερώνει στην Έλενα. Για τον Κάφκα δεν έχει γράψει κάτι ακόμη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΒΑΦΗ
Στα καπηλειά της Βηρυτού
Οι νέοι της Σιδώνος
Τα κάνουνε γυαλιά καρφιά
Τα κάνουνε κομμάτια
Ύστερα μέσα απ’ τα γυαλιά
Κοιτούν πως φεύγει ο χρόνος
Πως χάνεται η ομορφιά
Σε σκοτεινά δωμάτια
R
Έλα και παίρνε με συχνά
Στης Αλεξάνδρειας τα στενά
Όταν του έρωτα η φωτιά
Θα σ’ έχει αποκάμει
Έλα και παίρνε με συχνά
Έτσι όπως κάθεται αχνά
Κι ύστερα χάνεται ξανά
Η ανάσα μας στο τζάμι
Σε μαγαζιά φοινικικά
Τα πρωινά γυρίζω
Μήπως και βρω τις συνταγές
Ελληνοσύρων μάγων
Ηδονικά μυριστικά
Στις τσέπες μου μυρίζω
Μέσα σε πάθη και πληγές
Τον βίο μου διάγων
@iren
ΑπάντησηΔιαγραφήΌμορφο..Ένας άλλος τίτλος (αν και καθόλου οικονομικός) θα μπορούσε να είναι "Τα άπαντα του Καβάφη σε ένα τραγούδι".
@όλους:
Πριν παρέμβει ο callimachus (προς Θεού! και ποιος με πιάνει) σπεύδω να συμπληρώσω το παιχνιδιάρικο -ε- που ο δαίμονας του...πληκτρολογίου έκανε να ξεγλιστρήσει από τον Κάφκα που "εκθειάζει"..
@ ΟΛΟΥΣ: Χαίρομαι που όλα τα παιδία παίζει στο φτωχομπλόγκ μου! Έτσι τη βρίσκει ο Μπλογκάρχης! Ειδικά, κυρία Τσέχα, πείτε στον κ. Παπαϊωάννου, όταν τον ξαναδείτε, να σας δώσει να μου στείλετε το τραγούδι του για τον Σκαρίμπα (κείνο με τα ρόπαλα!). Χαίρετε και αγαλλιάσθε tutti quanti!
ΑπάντησηΔιαγραφήΓνωρίζετε ότι στην Τσεχία κυκλοφορεί εντομοκτόνο-κατσαριδοκτόνο ονόματι Kafka;
ΑπάντησηΔιαγραφή@ locus solus: Ομολογώ - όχι! Εκτός και αν με δουλεύετε, καθότι "κάφκα" σημαίνει το "κιρκινέζι"
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατάφερα μετά από δυσκολία να βρω τον κ Παπαϊωάννου στο τηλέφωνο στο διάλειμα μιας παράστασης και μου υπαγόρευσε το τραγούδι για τον Σκαρίμπα. Ελπίζω να σας το μεταφέρω σωστά:
ΑπάντησηΔιαγραφήΓΙΑ ΤΟΝ ΣΚΑΡΙΜΠΑ
Του λόγου σου τα όπαλα
του νου σου οι ερινύες
σαν θυμωμένα ρόπαλα
χυμούν από τις γωνίες
Να χα της σόλας το πατί
που όλα του κόσμου τα πατεί
κι ένα ουράνιο δέος
και να μαι Χαλκιδαίος
Κι όλα να μοιάζουνε σαν όπως
να χει μεθύσει αυτός ο τόπος
Τα λόγια σου θείο τραγί
πηδούν σα να χουν εκραγεί
μες του Ευρίπου το άγιο μπλουμ
και μια κερά μια Ουλαλούμ
να ταν καράβι να ρχονταν
Γενάρη για Φεμπράγιο
και να μας δέσει άρχοντα
στης λόξας το μουράγιο
Μου είπε επίσης πως το τελευταίο τετράστιχο ανήκει στη σφαίρα έμπνευσης του κ Κεντρωτή.
Όσο για το κατσαριδοκτόνο Κάφκα το είχαμε πάντα σπίτι μας στην Τσεχία. Όταν ψέκαζε η μητέρα μου το τοπίο γινόταν αμέσως καφκικό. Εγώ πρώτα διάβασα το κατσαριδοκτόνο Κάφκα και μετά τα έργα του.
Προτείνω μια παράσταση με τίτλο "Ο καλλιτέχνης της πείνας" βασισμένο σε κείμενα του Κάφκα στο θέατρο Κορύβαντες, Μυλλέρου 78, Μεταξουργείο. ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ
@ iren κ.λπ.: Σ' ευχαριστώ για την προθυμία και την ταχύτητα, με τις οποίες εξετέλεσες την εντολή-παράκληση. Καλά το μετέφερες. Μόνο ο στίχος 4 "χυμούν από τις γωνίες" να γίνει "χιμούν απ' τις γωνίες". Θα προσθέσω και τις τελείες που λείπουν στο τέλος των στροφών. Φχαρστώ και πάλι!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι όμως: σύμφωνα με τον Μπαμπινιώτη, το χυμάω συγγενεύει με το χύμα και πρέπει να γράφεται με ύψιλον.
ΑπάντησηΔιαγραφή@ Καλλίμαχος: Ρε συ, Καλλίμαχε, για βόηθα. Μου τύπωσαν τη λέξη "καθοίκι" έτσι όπως τη βλέπεις! Το γράφει -μου είπαν- ο Μπαμπινιώτης, ο Τεγόπουλος και έτεροί τινες. Εγώ ήξερα ότι γράφεται με ήτα (άντε με γιώτα...) από το "Λεξικόν της Πρωίας", από τότε δηλαδή που οι Έλληνες ξέρανε γράμματα. Τί λές εσύ επ' αυτού;
ΑπάντησηΔιαγραφή