Παρασκευή 31 Μαΐου 2024

ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ

 





ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ

στα Φράτσια (στο χωριό μου) και στον Μυλοπόταμο

Πέμπτη 30 Μαΐου 2024

Τετάρτη 29 Μαΐου 2024

ΑΠΡΟΣΠΕΛΑΣΤΗ

 


JULIEN GRACQ

 

ΑΠΡΟΣΠΕΛΑΣΤΗ

 

Είναι μια νεαρή γυναίκα και κάτω από τα βήματα της αναδύονται εν αφθονία εικόνες και εικόνες. Πότε-πότε, σε κανά απριλιάτικο μονοπάτι, σηκώνει απαλά-τρισάπαλα το χέρι της σαν φτερό και ηρεμεί μέσα σε κλίμα θλίψεως τις αγωνίες του τοπίου ή, για να το πούμε αλλιώς, η μυστηριώδης μονογραφή της περπατησιάς της ανάμεσα στα περιθώρια της πίσσας συναμιλλάται με το πιό ωραίο όργανο του λογοτέχνη. Προσωπικώς τέρπομαι ν’ ακολουθώ στους μαιάνδρους του όποιου πολύχρωμου δρόμου το νήμα αυτής της μελωδίας του αιφνίδιου θανάτου που η εμφάνισή της αντηχεί απ’ τη μια ώς την άλλη άκρη του ορίζοντα των προσόψεων. Τί δρόμος ηχηρός από διαγούμισμα θεάτρου, από σπασμένες βιτρίνες, από εφημεριδοπώλες που λένε με ουρλιαχτά την πιο όμορφη δολοφονία του αιώνα, εκείνες τις χάντρες τις βαμμένες με αίμα, τί όμορφο αίμα αφρισμένο και που τραγουδάει σαν τρίλιες, σαν αρπισμός — μα εκείνη η απαλή κάμψη του σαξόφωνου δεν θά ’ναι άραγε ποτέ για μένα το βλέμμα που ρίχνει εκείνη απ’ τη γωνία του ακριβούς και γαλήνιου ματιού της, δεν θά ’ναι δηλαδή το μαγνητικό ρυάκι του βλέμματός της που κυλάει ξέχειλο ανάμεσα στα σπίτια όπως άλλωστε και κάποιου παγετώνα το όξινο σάλιο;

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


Ο ΨΥΧΡΟΣ ΑΝΕΜΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

 



JULIEN GRACQ

 

Ο ΨΥΧΡΟΣ ΑΝΕΜΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

 

Την περίμενα το βράδυ στο κυνηγετικό καταφύγιο, κοντά στο Νεκρό Ποτάμι. Στον απόκοτο άνεμο της νύχτας σείονταν τα έλατα με το φρικίασμα των σαβάνων, αλλά και με της πυρκαγιάς το τριζοβόλισμα. Η μαύρη νύχτα ήταν στρωμένη με πάχνη, σαν λευκό σατέν κάτω από βραδινό ένδυμα, — έξω, χέρια συστραμμένα έτρεχαν από παντού επάνω στο χιόνι. Οι τοίχοι ήσαν μεγάλα σκούρα παραπετάσματα, στις δε χιονισμένες στέπες αναδύονταν λευκά σεντόνια, μέχρι εκεί που έβλεπε το μάτι, σάμπως φωτιές, κι έβγαιναν μέσα από παγωμένα τενάγη: υψωνόταν το μυστικό φως των κεριών. Ήμουν ο βασιλιάς ενός λαού γαλάζιων δασών έτσι ακριβώς όπως στέκεται κι ένα καραβάνι προσκυνητών με τα λάβαρά του ακίνητο στις όχθες κάποιας παγωμένης λίμνης. Στην οροφή της σπηλιάς εσάλευε πότε-πότε ο κυκλώνας των μαύρων σκέψεων, ακίνητος σαν μαρμαρυγή λαμέ υφάσματος. Με ένδυμα εσπερινό, ακουμπισμένος στο τζάκι και κρατώντας περίστροφο με μια χειρονομία εξόχως θεατρική, συλλογιζόμουν νωθρά το πράσινο και κοιμισμένο νερό ετούτων των παμπάλαιων καθρεφτών· μια πιο δυνατή ριπή το εθόλωνε καμιά φορά μ’ ένα είδος λεπτού ιδρώτα σαν αυτόν των σταμνιών, αλλά εγώ αναδυόμουν ξανά στην επιφάνεια, φασματικός και σταθερός, σαν άλλος νυμφίος στην πλάκα του φωτογράφου που εκλύεται από τους στροβιλισμούς των πράσινων φυτών. Αχ! οι άδειες ώρες της νύχτας, όμοιες μ’ εκείνον που ταξιδεύει καβάλα στα ελαφριά και πνευματικά κόκαλα κάποιου γρήγορου όντος αλλά εντελώς ξαφνικά κι αναπάντεχα εκείνη ήταν εκεί, καθισμένη όρθια και ντυμένη τα μακριά λευκά της υφάσματα.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


Τρίτη 28 Μαΐου 2024

ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΕΡΟΥΔΑ

 


Πάμπλο Νερούδα: Τη ζωή μου, ομολογώ, την έζησα - Τετάρτη 29 Μάη, στις 7 μ.μ. στην ΕΣΗΕΑ
*
Διπλή απόλαυση: Το πεζό ποίημα της ζωής ενός μεγάλου δημιουργού και η πένα ενός σπουδαίου ποιητή - μεταφραστή. Ο Yorgos Kentrotis συναντιέται με τον Πάμπλο Νερούδα και ο Χιλιανός βάρδος, για δεύτερη φορά μετά το Καντο Χενεράλ του Μίκη, ήρθε και θα μείνει για πάντα στην Ελλάδα. Ένας ποταμός 650 σελίδων που σε παρασέρνει και σε αναγεννάει...
*
Θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας. Επίσης, η Μαρία Φαραντούρη και ο Γιώργος Κεντρωτής. Αποσπάσματα του βιβλίου θα διαβάσει ο Νικήτας Τσακίρογλου. Θα συντονίσει η Σεμίνα Διγενή.
*
Πάβλο Νερούδα – Ρικάρδο Ελιέσερ Νεφταλί Ρέγιες Μπασοάλτο
(Pablo Neruda – Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto)
Χιλή. 12 Ιουλίου 1904, Παράλ – 23 Σεπτεμβρίου 1973, Σαντιάγο
Σχέδιο (1ο από 2 του Νερούδα), Μπάμπης Ζαφειράτος, 23.XII.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)
Γιώργος Κεντρωτής, 5 Μαΐου 1958, Μολάοι Λακωνίας
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 10.V.2022 (Μολύβι σε χαρτί ακουαρέλας· 30,5 χ 23 εκ.)



Δευτέρα 27 Μαΐου 2024

ΒΡΑΒΕΙΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ 2022

 


Από την τελετή απονομής του Κρατικού Βραβείου Λογοτεχνικής Μετάφρασης

ΚΟΜΨΟΤΗΤΑ

 


ACHILLE CHAVÉE

 

ΚΟΜΨΟΤΗΤΑ

 

Από τα βάθη της πηγής των εκδικητικών ματιών

όπου παραμένει άγρυπνο το ένα

του αδελφικού Κάιν

εγώ κοιτάζω τον τυφλό ουρανό

φορώντας μονόκλ κρυστάλλινης περιφρόνησης

στον παλιό ομφάλιο λώρο

του αδιόρθωτου και ουδέτερου χιούμορ

που με δένει δίχως οίκτο

στον πολύ παλιό πηλό των σκοτεινών ανθρώπων

που βγαίνουν από πηγή πεντακάθαρη

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


Κυριακή 26 Μαΐου 2024

ΤΑ ΙΧΝΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΟΗΤΟΥ

 


ACHILLE CHAVÉE

 

ΤΑ ΙΧΝΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΟΗΤΟΥ

 

Πρέπει να σβήνεις το φως για να μην προσβάλλεις την αυγή

Χρειάζεται ηγεμονική προσοχή για να χαιρετάς σαν μάντης τη νύχτα του αίματος που αποσύρεται

Χρειάζεται μεγάλη δυστυχία για να μην ξαναμετρήσεις πια τον χρόνο

Καλό είναι να μένεις μόνος για να διακρίνεις τα ίχνη του κατανοητού στο τίποτα

Έχοντας επιβιώσει του καρκίνου των πολύ υψηλών συναναστροφών

στα σφαιρίδια της σιωπής αναπαύεται τώρα η σκιά μου

το αίμα μου το πολύτιμο αίμα μου το πνευματικό μου αίμα

έχοντας ακονίσει τα δόντια του

στον έβενο των ποικίλων ειδών της διαφωνίας

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΝΕΡΟΥΔΑ, ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ

 





ΑΠΟΨΕ ΣΤΙΣ 22.00, "ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ", ΣΤΟΥΣ 105,5: ΝΕΡΟΥΔΑ
Γράφει ο Αντώνης Φράγκος:
Απόψε στις 10, στο Durruti Club στους 105,5 στο Κόκκινο - συζητούμε με τον Γιώργο Κεντρωτή, μεταφραστή, δοκιμιογράφο, ποιητή-καθηγητή Θεωρίας της Μετάφρασης στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο - για τις τελευταίες του μεταφράσεις πάνω σε έργα των Νερούδα και Οκάβιο Πας, μεταξύ άλλων. Μουσική απ' το κουαρτέτο του Ιταλού πιανίστα και Giovanni Guidi
και το τελευταίο τους άλμπουμ "A New Day" (ECM / AN MUSIC )

Παρασκευή 17 Μαΐου 2024

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

 



ACHILLE CHAVÉE

 

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

 

Γραμμένο σε μια φλεγόμενη σημαία

των αντιθέσεων το κολάζ

των αντιθέτων ο κολασμός ως συνέδριο

ένωση σύγχυση έγχυση σχάση δράση

το πουλάκι στον άνεμο

ο πόθος στο όνειρο

το χιόνι της ακεραιότητας

η απελπισία που σπάει τη ρομφαία της

Το αόρατο αναλογίζεται

στων ονείρων μας τις διαλέκτους

Λέω ό,τι λέω και μιλάω για εμάς καθόσον

είναι ακριβώς χρήσιμο να μετρήσουμε τη δύναμή μας

Γολγοθάς ασβεστόλιθος αλέθω υποφέρω

τα έρια του στοχασμού στα πανέρια

οι λέξεις συνουσιάζονται

αγαπάμε τον εαυτό μας

και αδιαίρετες

οι λέξεις γίνονται για να υπακούουν

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


EYXH



ACHILLE CHAVÉE

 

EYXH

 

Το δέλτα στις εκβολές του ουρανού είναι ορεκτικό

Ανοιξιάτικες μπόρες κόκκινων ελεφάντων πέστε

για να χάσει η γη την αυτοκτονική χροιά της

πέστε με εσθήτες συγκομιδών

στις εξοχές της εγκατάλειψης

στις βλαστικές θωπείες

σε τούτη την κρύπτη του φωτός

όπου και λάμπει καταιγιστικώς σκληρή

κάτω από τριακόσιους γόρδιους δεσμούς κεραυνών

στο κιβώτιό της με τα ακόντια

ξανθιά από αδιαλλαξία ξανθιά

η αλήθεια ένας κόκκος αληθείας

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΛΕΥΚΗ ΝΥΧΤΑ

 


ACHILLE CHAVÉE

 

ΛΕΥΚΗ ΝΥΧΤΑ

 

Το φυτικό βασίλειο

το ζωικό βασίλειο

το βασίλειο του τρόμου

 

Χαμένα παιχνίδια

χαμένη τύχη

χαμένοι όσο μπορεί να δει το μάτι

 

Χωρίς προσομοίωση μαχαιρώματος

ούτε μία αλήθεια προς αποκάλυψη

οποιουδήποτε φαντάσματος προς ανίχνευση

 

Δεν είμαι περικυκλωμένος

από κανέναν τεθλιμμένο θάνατο

 

Είμαι χωρίς ηλικία

χωρίς ψεύδη

όπως η κουζίνα με χρυσά χάλκινα όργανα

καταφύγιο προκεχωρημένων σταδίων μοναξιάς

 

Είμαι μόνος

με το μαχαίρι

το ψωμί

και το νερό

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


ΛΙΜΝΗ ΜΠΙΒΑ


 

GUY CABANEL

 

ΛΙΜΝΗ ΜΠΙΒΑ

 

Αταραξία των νερών και της σελήνης,

ένα κόκκινο σημείο, δύο τόνοι

στο σχεδόν παρείσακτο λευκό οβάλ –

γράφει ο Μουρασάκι.

 

Αντικρίζει τα κύματα της νύχτας,

που μεταχειρίζονται βάναυσα δύο πυρσούς,

ένας φανοστάτης αδηφάγος λείος

που κρατιέται για να μην αρχίσει να μαρμαίρει.

Αχ! το αίμα σφύζει πάλλεται,

θεός στο σκεπασμένο κύπελλο,

αχ! επάνω σ’ ένα λιανό κλαράκι

το πουλί βαστιέται ακόμα – βαστιέται!

 

Το μελάνι μιας κόμης μακριάς

απλωμένης στο μπροκάρ –

φιογκάκι από λευκό νεφρίτη

θα τήνε δέσει άραγε αύριο;

 

Αύριο όλο γκρίζα σύννεφα

και θα έχουν κυνηγήσει βουνά και ποτάμια,

και μόνο ένα χαμόδεντρο θε νά ’ναι εκεί

με τη φλόγα του σβησμένη στα φύλλα.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.


Πέμπτη 16 Μαΐου 2024

Ο ΠΙΚΑΣΣΟ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ 1936

 


PABLO PICASSO

 

ΠΑΡΙΣΙ, 16 ΜΑΪΟΥ 1936

 

ούτε χτυπάει το άρωμα της γεύσης του κίτρινου τον ήχο της πράσινης γοητείας που αναστενάζει στην επαφή του με το ρόδο των χαρωπών αναλαμπών και εκρήξεων ούτε αστράφτει το βλέμμα του ξεθυμασμένου αρώματος του γαλάζιου του κενού μόνο καλουπώνει το υγρό περιστέρι του εξατμισμένου τραγουδιού του φωτός που τυφλώθηκε απ’ την κραυγή της ζέστης που θεωρεί ότι το σώμα του ενεργοποιεί στον αέρα ποικίλες κωδωνοκρουσίες ιδίως δε κατά στην τόσο περίλεπτη απουσία όσων ωρών πιάνει η σιωπή και ξεριζώνει

 

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.